Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
handlowałacukremlubsacharyną,czasemprzychodziła
zsynkiem,dożydówkiniebyłapodobna”29,„nosiła
chustkępodbrodą”30.Możemysięwięcdomyślaćjej
„dobrego”wyglądu,tego,żebyłaucharakteryzowana
nawieśniaczkęimiałamożeszansęprzetrwania,gdyżnie
brakłojejdeterminacjiwwalceożycieswojeisyna,była
zaradnaisamodzielna.Niczegojednakniedowiadujemy
sięojejcierpieniu,smutku,samotnościistrachutego
możemysiętylkodomyślać.Coczuła,gdypewnego
letniegodniajejnadziejenaratunekzostałyzniweczone
przezsołtysaNapłoszka,któryzatrzymałzsynkiem
wewsiizaprowadziłdosiebie,atamzamknąłwchlewie
wedługjednychświadków,awszopienaskobel
wedługinnych.Świadkowiezauważyli,żepłakała:
„żydówkaidąc,płakała”31,„płakała,krzycząc,aby
ratował”32.Ilewtympłaczubyłorozpaczy,bezsilności,
błaganiaopomoc?ZawiezionanaposterunekwJadowie,
zostałazamkniętawcelirazemzinnymiŻydami
wyłapanymiwokolicy.Jedenzeświadków,uktórego
wcześniejbywałaipomieszkiwaławjegostodole,
rozmawiałzniąprzezokienkoaresztu.„Żydówka
wyglądałaoknemipłakała”.Powiedziałamuwówczas,
ktozłapał,apółgodzinypóźniej„niemcyrozstrzelali
żydów,którzyzostalipochowaniwogródkuprzytym
areszcie”33.
Tedwaprzykładyilustrująrodzajdokumentów,zjakich
próbujęwydobyćiopisaćludzkiehistorie,ajednocześnie
pokazująspecyfikęźródła,któresiłąrzeczylekceważy
ipomijauczuciaorazprzeżyciaofiar,pozwalającjedynie
czasemdodaćkilkafragmentówdoniemożliwegojuż