Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
CzęśćI.Teoretyczno-metodologiczna
Wkorzemózgowejposzczególnepolapołączonepęczkamiwłókien
asocjacyjnych(czołowo-oczodołowy,podłużnygórny,podłużnydolny,poty-
licznypionowyihaczykowaty)(Pilarska2017:72-73;zob.ryc.1.8).Uszko-
dzeniewymienionychpęczkówmożepowodowaćwęższylubszerszyzakres
zaburzeń.Wynikiemuszkodzeniapęczkahaczykowategomogąbyć:
afazjahaczykowa(przewodzeniowa);
apraksja(niemożnośćwykonaniaczynnościruchowychmimobrakuwy-
stępowanianiedowładów);
agnozja(trudnośćlubniemożnośćrozpoznanianazwprzedmiotówczy
osóbprzyjednocześnieprawidłowymdopływiedokoryinformacjiwzro-
kowych,słuchowychisomatosensorycznych)(Pilarska2017:73).
Doobszarówzwiązanychzprzetwarzaniemmowynależą:
poleBroki-zlokalizowanewtylnejczęścizakrętuczołowegodolnego;
poleWernickego-znajdującesięwtylnejczęścizakrętuskroniowego
górnego;
dodatkowakoraruchowa(MS)-położonanapowierzchniprzyśrodkowej
płataczołowego;
pęczekhaczykowaty-stanowiącypołączeniepomiędzyośrodkiemrucho-
wymiczuciowymmowy;
polegnostyczno-werbalne-stanowiącezpolemwzrokowymmowystyk
skroniowo-ciemieniowo-potyliczny;
obszarypodkorowe-którychuszkodzeniemożespowodowaćtzw.afazję
podkorową(Pilarska2017:74-75).
Ośrodekruchowymowytoinaczejobszar(pole)Broki,któregoroląjest
kierowanieruchemnarządówartykulacyjnych.Dziękitemugenerujesięnp.
odpowiedniaprozodiamowy,atakżenkolejnośćgłosekwsylabieisylab
wwyrazie”(Pilarska2017:74).Zagnozję,czylinczuciemowy”,awięcjej
rozumienienapodstawiewłaściwegoprzetwarzaniafonologicznego,odpo-
wiadaobszarWernickego.Dziękitzw.dodatkowejkorzeruchowejfonemy
poprawnieartykułowane,amowanabieraodpowiedniegotempa,rytmu
imelodii.Przedstawionenaryc.1.9połączeniaspoidłowekorymózgu,czyli
ciałomodzelowateorazspoidłoprzednieodgrywająznacznąrolęwutrzyma-
niuodpowiedniegoprzepływuinformacjizjednejpółkulimózgudodrugiej,
arównomiernawspółpracaobupółkulwarunkujeprawidłowyprocesanalizy
isyntezydanychwerbalnychiniewerbalnych.
Wwynikuosłabieniawydajnościnarządówartykulacyjnychpojawiająsię
zmianyfunkcjonalnewmowie.Zwiekiempogarszająsięsprawnościrealiza-
cyjneczłowieka.Podłożeprzyczynowejestbardzozłożoneidotyczygłównie
zmianwfunkcjachnarządówmowy,waparatach:
oddechowym(płuca,przepona),