Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Cotojestjęzykpolityki?
Ciekawe,żepolitycyniezwykleczęstozarzucająsobiewzajemniedziałania
manipulacyjne.Zjawiskotowyraźniedowodzi,żerzeczownikmanipulacjaczęściej
traktowanyjestjakojednazwieluinwektyw,niezaśleksemozabarwieniutermi-
nologicznym.Nieostrośćznaczeniapozwalazkoleinaprzypisywaniegowpełni
arbitralne.
Podsumowując:prymarnąfunkcjąwszystkichtekstówpolitycznychjest
funkcjaperswazyjna,cooznacza,żesąonenastawionenazmianęlubutrwalenie
postawipoglądówodbiorcówzapomocątakiegodziałania,którenieodbieraim
możliwościwyboru.Większośćznichmacharakterpropagandowy-ichpodsta-
wowymcelemjestzakorzenienieokreślonejideiwjaknajliczniejszejgrupieaudy-
torium.Rzadziej(np.podczaswiecu)przybierająformęagitacji,cooznacza,żeich
oddziaływaniemabyćdoraźne,acelemstajesięnp.mobilizacjadookreślonego
działania.Choćwspółcześnienagminnieutożsamiasięjęzykpolitykizmanipulacją,
októrąoskarżasiępolitykówzwiązanychzkażdąideologiąinależącychdowszyst-
kichugrupowań,wypadapodkreślić,żeniewszystkieprzejawyposługiwaniasię
językiempolitykimającharaktermanipulacyjny.Zmniejszonyzakreszaufaniado
politykówbędącykonsekwencjąrozczarowaniasytuacjąekonomiczną,społeczną
ipolitycznąkrajuorazwzbierającejfrustracjiwdużymstopniuobarczaocenę
podmiotówpolitycznychskrajnymsubiektywizmemikrytycyzmem,cooczywiście
nieoznacza,żewiększośćwypowiedzipolitykówodmanipulacjijestwolna.
*
*
*
Językpolitykirealizujesięzapośrednictwemróżnychtypówtekstów49.Każdy
znichmawłasnąspecyfikę.WpróbiesporządzeniaichtypologiiRenataPrzybylska
proponujeuwzględniaćokreśloneskładnikizdarzeniakomunikacyjnego,awięc
wszczególnościnadawcętekstu,odbiorcę,liczbęuczestników,kanałprzekazu,cel,
tematimiejsce50.Nadawcawwystąpieniupolitycznymprzyjmujeróżnerolespo-
49Bogatąlistętypówtekstów(główniepisanych)stanowiącychrealizacjęjęzykapolitykipodaje
KazimierzOżóg.Sąto:slogany,ulotkiwyborcze,programywyborcze,folderywyborcze,listydo
wyborców,afiszewyborcze,piosenkiwyborcze,książkiwyborcze,konwencjewyborcze,gazetywybor-
cze-jednodniówki,wywiadyprasowezkandydatami,reklamówkiradiowe,reklamówkitelewizyjne,
debatytelewizyjne,przemówienia,wyborczebiletywizytowe,tekstywInternecie(K.Ożóg,Język
wsłużbie…,dz.cyt.,s.14-16.
50R.Przybylska,Jakstworzyćtypologięwystąpieńpublicznychpolityków,w:Językakultura.Tom
jubileuszowy…,dz.cyt.,s.279-285.Por.też:J.Fras,Językpropagandy…,dz.cyt.,s.89-90.
31
