Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
7.Kontaktyzpogańskimifilozofami-AidesiosemzPergamonuiMaksimo-
semzEfezu,wtajemniczeniewmisteria.
Zracjireligijnychprzekonańnajważniejszymzagadnieniempolitykiwe-
wnętrznejcesarzaJulianaApostatybyławalkazchrześcijaństwemichrześcija-
nami.Julian,będącjednocześniefilozofemicesarzem,miałwrękupodwójną
brońdoprowadzeniatejwalki:pióroorazwładzę-izobukorzystał.Należy
przedewszystkimpodkreślić,żecesarznieprześladowałchrześcijaństwawspo-
sóbkrwawy.Wiedziałbowiemdoskonale,żetametodanieprzyniesierezultatu,
podobniejaknieprzyniosławprzeszłości.Nieniszczyłchrześcijanfizycznie,
aleodbierałimprzywilejeprzyznaneprzezpoprzedników,usuwałzurzędów
cywilnychiwojskowych,zabraniałdostępudoszkółpublicznych.Jegobronią
byłoszyderstwoiwyśmiewaniedogmatów.
Julian,chociażbyłchrześcijaninemprzezwiększączęśćswegokrótkiego
życiaipoznałdobrzechrześcijaństwo,zupełniegonierozumiał.Niedoceniał
wysokiegopoziomukultury,reprezentowanegoprzezchrześcijańskąelitęinte-
lektualną.Uważał,żechrześcijanie,odrzucającdziedzictwokulturyklasycznej,
odrzucająwspaniałewartości,narzeczżyciapełnegopoświęcenia,zaparciasię
siebieiumartwianiaciała.Tymczasemzupełnieniewidział,żechrześcijaństwo
jestnanajlepszejdrodzedoprzyswojeniasobiekulturyklasycznej.Pierwsze
poczynaniaJulianawpolityceantychrześcijańskiejbyłyostrożneidopiero
wmiaręupływuczasunabierałycorazbardziejzdecydowanegocharakteru
3.
AntychrześcijańskiedziałaniacesarzaJulianaApostatywynikałyzgłębokiego
przekonania,aniezwyrachowania.Przyniosłymujednakżesamestraty,ażad-
nychkorzyści.RolaapostatyzaszkodziładobrejsławieJuliana,afanatyzm,
zasłaniającyjegozalety,spowodowałwyolbrzymieniejegobłędów.Wsporze
zchrześcijaństwemcesarznierezygnowałzżadnychsprzymierzeńców
4.Ztego
powodusprzyjałtakżeŻydomikulturzeżydowskiej.Kulturężydowskąuznawał
zaniższąodhelleńskiej,alezawyższąodchrześcijańskiej.CeniłwiernośćŻy-
dówichdawnymzwyczajom.Dostrzegałtakże,żekonfliktpomiędzyeklezją
asynagogąsięzaostrza.Swojezainteresowanielosamiżydowskiejreligiiokazał,
zezwalającnaodbudowęsynagogoraznaodbudowę(wpoczątkach363roku)
---
----
---
---
---
3W.Ceran,KościółwobecantychrześcijańskiejpolitykicesarzaJulianaApostaty,nZeszyty
NaukoweUniwersytetuŁódzkiego”1980,nr63,s.85.
4NauwagęzasługujestosunekJulianaApostatydomanicheizmu.Cesarzniepodjąłżadnych
działańmającychnaceluzwalczeniegoijegozwolenników.Niewiadomo,naileorientowałsię
wjegodogmatachorazczyuważałmanichejczykówzachrześcijan,czyzapogan.Ponieważjed-
nakpopierałwszystkieherezje,któreodwewnątrzosłabiałyKościół,możnaprzypuszczać,że
równieżmanichejczyków,zob.K.Gibel,Antymanichejskieprzepisyprawnewteoriiiwpraktyce
(IV-VIw.),s.75-76,[w:]CesarstwoBizantyńskie.Dzieje.Religia.Kultura.Studiaofiarowane
ProfesorowiWaldemarowiCeranowiprzezuczniówna70-lecieJegourodzin,Łódź2006.
8
