Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wzorzecnaśladowaniamonolitycznej,spetryfikowanej
tradycji,zwłaszczaantycznej,wypracowałwłasny
stosunekdodziedzictwakulturowego–aktywny,
zdialogizowany,pełenwolnościiniezależności;toByron
mówił,żemoiprzodkowiepochodząodemnie,ale
wistociekażdyromantykprezentowałwobectradycji
właśnietakąpostawę.Narastanie„strategii
konwersacyjnych”2wustosunkowywaniusię
doprzeszłościzmieniłomartwyantykklasycyzmu
wantyktraktowanyjakożywatradycjaeuropejska,ale
inarodowa,rozszerzonaotendencjeregionalne,
oromantycznąPółnoc,onanowo–romantycznie
–odkrywanyWschód,wreszcienanowoprzyswajane
Południeśródziemnomorskie.
Północ,jakzauważaJózefBachórz,„służyła
wewnątrzeuropejskimobrachunkom
kulturowym”3,Wschódpozwalałnakontaktowaniesię
ztymiwartościami,któreniemieściłysięwświecie
zracjonalizowanym,uporządkowanym,poznanym.Orient
stałsiędlaromantykówobszaremtajemnicy,ale
ipozaracjonalnejmądrości,głębokiejreligijności,ale
iokrucieństwa,wolności,aleidekadencji,marzenia
ierotyki,lecztakżezemsty,samotnościizawieszonych
normmoralnych.
Podstawąromantycznejgeografiikulturowejjest
otwarciesięnato,coinne,zwłaszczanato,
comalowniczeitajemnicze,aprzeztoinspirujące.
Bogactwoimpulsówpłynącychzprzeszłości,zróżnych
kulturowoobszarówdawności,łączysięwromantycznej
wizjikulturyzinspiracjami,jakieprzynosizafascynowanie
kulturowąodmiennością.MariaJanion,rozpoznając
romantycznystosunekdoprzeszłości,sformułowała
pogląd,którycharakteryzujerównieżistotnewłaściwości
romantycznejgeografiikulturowej:wromantyzmie
–piszeuczona–widzimy„pragnieniegorączkowego
posiadaniacałejprzeszłościwjej
kalejdoskopowejnawetróżnorodności–bylebyła
malownicza,byledostarczałamożliwościwcieleń
iprzebrań”4.Takrozumianyhistoryzmromantycznyjest
