Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Pracownicyumysłowiprzemysłuwdwudziestoleciumiędzywojennym
29
słowychwzrosłobyo3395%9wkategoriizakładów50-99o1596%9100-199o698%
i200-499o295%.Znamienne9żegdybywszyscypracowaliwzakładach500-999
zatrudnionych9toliczbapracownikówumysłowychspadłabyo1595%9awkategorii
1000iwięcejażo3697%70.Przytymwzakładachmałychdominowałpersonelbiu-
rowy9aodsetekpracownikówtechnicznychbyłbardzonikły.Tenpesymistyczny
obrazulegniejednakzłagodzeniu9jeżeliuwzględnimy9żewbranżachnowoczes-
nych9np.wprzemyślemetalowym9odnotowujemypozytywnątendencjęspadkuza-
trudnieniapracownikówbiurowych9awzrosttechnicznych(tab.5).Oilewzakła-
dachnajmniejszych9do9robotników9personelumysłowystanowił1697%9wtym
wszyscykwalifikowalisiędogrupypracownikówbiurowo-handlowych9otylew
zakładachnajwiększych(zatrudnieniepowyżej200robotników)personeltechnicz-
nystanowiłjuż997%9abiurowo-handlowy695%(wsumie1692%)71.Coprawda9
danetedotyczątylkoprzemysłumetalowegoidotegozlokalizowanegowWarsza-
wie9tojednak9jakująłtoLandau9występującewnimzjawiskanuważaćmożnaza
zapowiedźprzyszłegorozwojuzatrudnieniapracownikówumysłowych”72.
Kluczowąkwestiąjestpoziomwykształceniapracownikówumysłowychprze-
mysłu.DoanalizytejproblematykiniezwykleużytecznesąwynikibadańBartnic-
kiegoiCzajkowskiegoopartenamateriałachZUPU.Dla1933r.autorzyzgromadzi-
lidaneo3422osobach9costanowiło25%przebadanejprzeznichpróby73.Według
ogólnychdanychodsetekpracownikówlegitymującychsięstudiamiwyższymiwy-
nosił1195%9wykształceniemśrednim-3491%iniższym-4895%(o599%brakda-
nych)74.Widaćwyraźnąpoprawęwporównaniudo1930r.9zwłaszczawkategorii
pracownikównajlepiejwykształconych9gdyżodsetekosóblegitymującychsięstu-
diamiwyższymiwzrósłz991do1195%.Spadłnatomiastudziałosóbowykształce-
niuniższymz5098do4895%.Choćtrudnoniezauważyć9żeogólniepoziomwy-
kształceniapracownikówumysłowychwPolsceniebyłzbytwysoki.W1933r.
1391%miałowykształceniewyższe93699%średnieiaż44%niższe(o6%brakda-
nych)(tab.6).Gdybyspróbowaćniecoszczegółowiejprzeanalizowaćposzczególne
grupywykształcenia9uwzględniającpłeć9towyniknieznich9żewśródmężczyzn
odsetekosóbowykształceniuśrednimogólnymizawodowymorazwyższymwyno-
70T.Czajkowski9Zatrudnieniepracownikówumysłowychwprzemyśle9nStatystykaPracy”19339
R.XII9z.49s.282.
71L.Landau9Strukturapracyś9s.697.
72Tamże9s.12.
73Wkategoriinprzemysł”mieszcząsięnwszelkiegotypuzakładyprzemysłowe9fabrykiiwytwór-
niewojskowe9przedsiębiorstwabudowlaneimelioracyjne”.Niestetyniebyłomożliwościdokonania
podziałutychzakładówwedługgałęziiwielkościzakładów9wtejkategoriiznalazłysięzatemtakże
zakładyrzemieślnicze.T.Bartnicki9J.Czajkowski9wyd.cyt.9s.18932.
74Dokategoriiwykształcenianniższego”zakwalifikowanoosobyowykształceniupodstawowym
iponiżejtegopoziomu9średnimnieukończonymizawodowympełnyminieukończonym.Dokategorii
wykształcenianśredniego”zaliczonopracownikówzwykształceniemśrednimogólnymizawodowym
orazosobymającewykształceniewyższenieukończone.Kategoriawykształcenienwyższe”składasię
zosóblegitymującychsięstudiamiwyższymi.Tamże9s.52965.
