Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wstęp
2
Odkonsekwencjimaterialnychjeszczeważniejszesąoczywiścieskutki,jakiedla
naszegozdrowiaiżycianiosąnieprawidłowowykonaneanalizywtakichdziedzi-
nach,jakochronaśrodowiska,kryminalistyka,toksykologia,farmakologiaczyme-
dycyna.W2012rokustwierdzono,żeodlat70.XXw.napodstawiebłędnychanaliz
laboratoryjnychwUSAmogłodojśćdoskazaniasetekniewinnychosóbwspra-
wachomorderstwaczygwałty[2].Innedaneamerykańskiewskazują,żeokoło
50%zgonówwwynikubłędówmedycznychpopełnianychwUSAjestzwiązanych
zniewłaściwymdoborem,przygotowaniem,zastosowaniemiinterpretacjąproce-
duranalitycznych[3].
Błędypopełnianewtokuanalizchemicznychwdużejmierzesąuwarunkowane
prawidłowympostępowaniemnaetapietzw.kalibracjianalitycznej.Rzeczwtym,że
wswojejpracyanalitykniemożedowiedziećsięorodzajulubilościposzukiwanego
składnikamateriibezużyciainstrumentu,któryjednakdostarczainformacjewy-
łączniewformiesygnałupomiarowego.Przetworzeniesygnałupomiarowegonaro-
dzajlubilośćskładnikajestwłaśniedomenąkalibracjianalitycznej.Tylkowtedy,gdy
zdajemysobiewpełniztegosprawę,możemyobiektywnieiwłaściwiedocenićrolę
iznaczenietegoprocesuwśródinnychetapówpostępowaniaanalitycznego.
Jestconajmniejzastanawiające,żewtakzarysowanejsytuacjizagadnieniomka-
libracjianalitycznejniepoświęcasięnależytejuwagizarównowogólniedostępnym
piśmiennictwienaukowymipopularno-naukowym,jakiwprogramachnauczania
chemiinastudiachwyższych.Książki,którepowstałydotejporynatentemat,doty-
czągłówniekalibracjiwieloczynnikowej,niestosowanejpowszechniewpraktyce
analitycznej.Wpodręcznikachchemiianalitycznejometodachkalibracyjnychmó-
wisięzwykleniewiele,ograniczającsięnajczęściejdopodstawowych,zwyczajowo
przyjętychpodejśćirozwiązań.Choćnaprzestrzenilatpojawiłosięsporoartyku-
łów,wktórychmożnaznaleźćnoweprocedurykalibracyjneświadcząceopostępie
równieżnatympoluanalitycznym,tojednaknajczęściejdoniesieniatetraktowane
sązwyklejakoczystoakademickieinieznajdująnaogółzastosowaniawpraktyce
laboratoryjnej.
Zpojęciem„kalibracja”studencichemiispotykająsięjużodpoczątkunaucza-
nia.Najpierwdokonująkalibracjinaczyńpomiarowych,awpóźniejszymokresie
poznająoperacjękalibracji(adjustacji)instrumentupomiarowego,polegającąogól-
nienadoprowadzeniutegoinstrumentudoprawidłowegodziałania.Zkalibracją
analitycznąmajądoczynieniadopierowtedy,gdywyjustowanyprzyrządpomiaro-
wyużywajądowyznaczeniasygnałuanalitycznegoiwykonaniaanalizyjakościowej
lubilościowej.Nieznajdującwsparciawpodręcznikach,częstoniezdająsobiejed-
naksprawyzroliiwagitegoprocesu,awtokunabywaniawiedzyzróżnychinnych
dyscyplinchemicznychróżnicamiędzyróżnymiznaczeniamitegopojęcianawet
niekiedysięzaciera.
