Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Kantateologia
29
pracynatomiastpietyzmzostajeujętywkontekścieteologicznych
poglądówKanta,zapełniającprzezto-przynajmniejwpewnym
stopniu-lukępozostawionąprzezSzyrwińską.Wracającdotezy
BorowskiegooteologicznejobojętnościKanta,należydopowiedzieć,
żedodatkowoosłabiato,samKantdokonałocenzurowania
biografiiautorstwaBorowskiego.Usunąłzniejustępyświadczące
oswojejreligijnejaktywności(np.fragmentomłodzieńczychpró-
bachwygłaszaniakazań)
62
.
NieuczęszczaniedorosłegoKantananabożeństwarównieżnie
musiświadczyćoindyferencjireligijnejautoraKrytykiczystego
rozumu-wręczprzeciwnie,jestzgodnezjegoteologicznym
przekonaniem,żepozamoralneśrodkiłaskiutrudniajądostrzeżenie
etycznejnaturychrześcijańskiej(Jezusowej)wiary.Dystans,który
Kantzachowywałwobecchrześcijańskiegoceremoniału,byłmoty-
wowanyreligijnieiwpisywałsięwjegopragnienieodnowy
chrześcijaństwa.Taodnowaoznaczaławgruncierzeczydejuda-
izacjęreligiiJezusa,albowiemtozasprawąjudaizmuchrześcijanie
mielibywciążpoczuwaćsiędoobowiązkuzachowaniapewnych
rytualno-historycznych(npozytywnych”)elementówswojejwiary,
uważając,żenależąonedojejistoty.
WyczerpującąlistęlekturteologicznychKanta,uwzględnia-
jącąskatalogowanąprzezArthuraWardę
63
podręcznąbibliotekę
filozofa,sporządziłiopublikowałHansRustwKantunddasErbe
desProtestantismus.Wyjąwszyksięgibiblijne,zawieraonaprawie
120pozycjiidzielisięnateprace,któreKantnbyćmoże”znał,
znałnprawdopodobnie”innapewno”.Rustpoprzedzajednak
swojąlistęzastrzeżeniem,żeniesposóbokreślić,codokładnie
Kantczytał,boniebyłontypembibliofila,aczęstowypoży-
czaneksiążkisumienniezwracałpoichprzeczytaniu
64
.Niemniej
Rustkonkludujenapodstawieswoichbadańnadnoczytaniem”
62Por.tamże,s.51.
63Por.A.Warda,ImmanuelKantsBücher,Berlin1922.
64Por.H.Rust,KantunddasErbedesProtestantismus:EinBeitragzuder
FragenachdemVerhältnisvonIdealismusundChristentum,Gotha1928,s.58.