Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Barczykowska,Kapitałspołecznyazjawiskapatologiispołecznejwwielkimmieście,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-869-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
Rozdział1.OdMarksadoPutnama–geneza
koncepcjikapitałuspołecznego
1.1.Kapitałspołecznyainnekoncepcjekapitałów
SytuacjagospodarczaipolitycznakońcaXXwiekudoprowadziładoodwrotuod
ortodoksyjnychpodstawekonomiiizwróceniasięwstronęnaukspołecznych
jakotych,któreposiadają,naswójsposób,nowemożliwościwyjaśnianiazja-
wiskzróżnicowaniaekonomicznegonaświecie.Jednązkluczowychkoncepcji2
służącychtemucelowibyłijestkapitałspołeczny.Zanimjednakwykształciła
siękoncepcjakapitałuspołecznegownaucefunkcjonowałyrównieżinneteorie
kapitału,takiejakkapitałludzki,kulturowyifinansowy.
Słowo„kapitał”3występowałojużwtrzynastowiecznychWłoszechibyło
rozumianepodobniejakwspółcześnie:określałozapasy,funduszeorazpo-
2Zpełnąświadomościąposługujęsięwtekścieokreśleniem„koncepcja”,anie„teoria”,ponieważuwa-
żam,żedotychczasowystanwiedzyokapitalespołecznymniejestnatylezadowalający,uporządko-
wanyijednoznaczny,bynajegopodstawiestworzyćspójnysystemniewykluczającychsięwzajemnie
twierdzeń,costanowiwarunekkoniecznydotego,bymócmówićoteorii.Jednocześnietakistan
rzeczyjestzachętądopodjęciapróbwypracowaniatakiegozestawutwierdzeń.
3Podejmującbadanianadzagadnieniamizwiązanymizkapitałemspołecznym,niesposóbniezatrzy-
maćsięnadkilkomapojęciami,którezgodniezniektórymiintuicjamijęzykowymibywająznim
utożsamiane.Chodzituprzedewszystkimopojęciazasobów,dóbrorazpotencjałów.Wydajesięko-
niecznezdefiniowanietychterminów,wskazanieróżnicipodobieństw,atakżerelacjimiędzynimi.
Pojęcia„zasób”,„kapitał”,„dobro”,„potencjał”sądośćniejednoznaczne.Przyczynątegostanurzeczy
jestwykorzystywanieichprzezwieledziedzinnauki,któreniejednokrotnienadająimodmienny
sens.Częstozdarzasięrównież–szczególnienagruncienaukhumanistycznych,takichjaksocjologia
czypedagogika–utożsamiaćtepojęcia,zkoleiwekonomiinaprzykładzostałyokreślonejakoodsie-
bieróżne.Ztakąsytuacjąmamydoczynieniawprzypadkupojęć„kapitał”i„zasób”.JakpiszeMarek
Ziółkowski,jesttodziałanienieuprawnione,pojęciezasobówjestbowiemszersze;odnosisięonodo
ogółudóbrposiadanychprzezjednostkę.„Kapitałnatomiastsątotakiezasoby,któresąlubmogąbyć
aktywniewykorzystane,któresłużądoosiąganiacelów,któresąpomnażane,wymieniane,wchodzą
doobiegu(cyrkulacji),ulegająkonwersjinainnetypykapitałów”(M.Ziółkowski,2000,s.175).Przy-
woływanyautorpiszewcześniej:„Kapitałytesątoważneaktywaczyteżatutyumożliwiającepodej-
mowaniezabiegówdążącychdopodwyższeniabądźutrzymaniaswojejogólnejpozycjiiprestiżuoraz
skuteczniejszeiefektywniejszefunkcjonowaniewcodziennejrzeczywistościspołecznej,kulturowej,
politycznejiekonomicznej”.Idalej:„kapitałytraktowaćnależyjakośrodkisłużącerealizacjiokreślo-
nychinteresówiwartościstanowiącychsubiektywneceledziałaniajednostekigrup”(M.Ziółkowski,
2000,s.173).MożnapowiedziećzaM.Ziółkowskim,żezasobysięposiada,natomiastkapitałymoż-
naaktywniewykorzystać.Obieteformymożnapoddaćkonwersji,cooznaczaprzeistaczaniesięzaso-
bówwkapitały.Abyjednakdotakiejzamianydoszło,koniecznejestspełnieniepewnychwarunków.
