Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
neoliberalnego,ikonfrontacjęzwarstwamispołecznymikorzystającymi
ztychnierówności.Klasypanująceniezgodząsięjednaknataką
samoreformę,asocjalliberalnenurtypolityczneniemająnajmniejszego
zamiaruprzystaćnatakipoziomkonfliktowościspołecznej,jakibyłby
koniecznydozaprowadzenia„neofordystowskiego”reżimuakumulacji.
4.Kapitalizmsamsięniezałamie
Możnabytakotoscharakteryzowaćparadoksglobalizacji:imbardziej
kapitalizmowiudajesięprzemodelowaćgospodarkęświatowąnaswoją
modłę,tymbardziejzaostrzająsięjegosprzeczności.Dlategowłaśnie
wskaliświatowejkapitalizmznajdujesięwpołożeniu„niestabilnej
nierównowagi”,bardzozagrożonejpęknięciamiitąpnięciami.Twarde
lądowaniegospodarkiamerykańskiejpociągniezasobąnowąrecesję
światową,któranaskutekobecnegoniebywałegosplotukapitałów
irynkóworazniesłychanejnierównowagiwłaściwejfinansjerzemoże
ponowniewtrącićcałąplanetęwmarazmgospodarczy.Tewszystkie
sprzecznościpotęgujeniezmiernieważnezjawisko:wielkie„osunięcie
sięświata”.Wyglądabowiemnato,żestarekrajekapitalistyczne(Stany
Zjednoczone,EuropaZachodnia,Japonia)skazanesąnapowolnywzrost
gospodarczy,natomiastpełnięekspansji,namodłęXIX-wiecznego
kapitalizmuangielskiego,przeżywająkrajewschodzące.Możnanawet
stwierdzić,żegdybyniedynamizmgospodarczytychkrajów,wogóle
niedoszłobydożadnegoożywienia.Tabardzogłębokatendencja
otwieranowąperspektywę,októrejcoprawdaniemamowywtej
książce,ale–takczyinaczej–niezapewnionapanującympaństwom
kapitalistycznymwyjściazkryzysu.
Naszakrytykakapitalizmuniepoleganaroztaczaniukatastroficznych
wizji,gdyżniezakładażadnejnieuchronnościkryzysu–anitym
bardziejkrachu–„ostatecznego”.Niezależyteżodżadnychprognoz
ani–oczymjestmowawostatnimrozdzialetejksiążki–odtego,czy
stopazyskuwykazujetendencjęzwyżkową,czyzniżkową.Wynika
natomiastzbieżącychrealiówkapitalizmucechującegosięodmową
zaspokojeniaelementarnychpotrzebspołecznychludzkości.Można
bypowiedzieć,żeto„zupełniewystarczynamdoszczęścia”.Krytyka
współczesnegokapitalizmuniepolegaprzetonazapowiadaniukryzysu,
którysprawi,żesystemtenupadnietak,jakdojrzałejabłkospada
zdrzewa,lecznaanaliziejegoewolucjiiwyobrażeniuotym,jakmożna
byzniegowyjść.Wistociesprawązasadnicząjestto,czyjegoobecna
niestabilnośćznajdzieujścienaosikonfliktówmiędzykapitalistami,czy
