Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Miejscepodpowierzchniąziemi,zktóregorozchodząsięfalesejsmiczne,nazywamy
ogniskiemtrzęsieniaziemilubhipocentrum(ryc.4).Zogniskafalesejsmicznerozchodzą
się
na
wszystkie
strony,
a
te,
któredochodzą
do
powierzchni,
objawiają
się
(jeśli
sąwystarczającosilne)jakokrótkiewstrząsy.Najszybciejfalesejsmicznedocierajądopunktu
napowierzchniziemiznajdującegosięnadogniskiem.Tamteżwstrząssejsmicznyjest
najsilniejszy.Punkttennazywanyjestośrodkiemtrzęsieniaziemilubepicentrum.
Obszar
leżący
wokół
epicentrum,
na
którym
wstrząsy
są
najsilniejsze,
toobszar
epicentralny.Wzależnościodwielkościtrzęsieniaziemiobszarepicentralnymożemiećróżną
powierzchnięiróżnykształt.Obszarepicentralnytrzęsieniaziemi,które29maja1960
r.zniszczyłocałkowiciemiastoConceptionwChile,objąłobszarponad200tys.km2,astrefa
nadbrzeżnaopowierzchniok.10tys.km2,obniżyłasiępodpowierzchnięoceanuizostała
przykrytadwumetrowąwarstwąwody.ObszarepicentralnytrzęsieniaziemiwSanFrancisco
18kwietnia1906r.byłsilniewydłużonyiciągnąłsięnadługościniemal1000km.Było
tospowodowanetym,żeprzemieszczeniemasskalnych,którewywołałotrzęsienie,nastąpiło
nadługimodcinkuuskokuSanAndreaswKalifornii,któregoskrzydłaodkilkumilionówlat
przemieszczająsiępoziomo.Wczasietegowstrząsuobaskrzydłaprzesunęłysiępoziomo
względemsiebieaż6m.Obszarepicentralnytrzęsieniaziemi18grudnia1988r.wArmeniimiał
równieżwydłużonykształt.Wstrząsywtymprzypadkunastąpiływwynikupoziomego
przemieszczeniaskałwzdłużuskoku.JeśliprzemieszczeniewarstwskalnychwgłębiZiemi
nastąpiłowobrębieniewielkiejprzestrzeni,wówczasobszarepicentralnymakształtbardziej
zwarty.
Ryc.4.Elementytrzęsieniaziemi
W
zależności
od
siły
wstrząsu
wokół
epicentrum
wyróżnia
sięobszar
makrosejsmiczny,
gdzie
trzęsienie
ziemi
jest
odczuwalne
przezczłowieka,
iobszar
mikrosejsmiczny(leżącynazewnątrzobszarumakrosejsmicznego),naktórymwstrząsy
rejestrowanesątylkoprzezprzyrządy.
Falesejsmiczne
EnergiawyzwolonawwynikutrzęsieniaziemiprzemieszczasięwgłębiZiemiinajej
powierzchniwpostacifalsejsmicznychróżnegotypu.Wyróżniasiędwarodzajefal
sejsmicznych–faleprzestrzenneifalepowierzchniowe.
FaleprzestrzennerozchodząsięodogniskatrzęsieniaziemitylkowobrębieZiemi
wewszystkichkierunkach.Sątodrganiaośrodkaskalnego,któremogąprzemieszczać
cząsteczkiośrodkawkierunkupodłużnymlubpoprzecznymdokierunkurozchodzeniasięfali.
Wyróżniasięzatemdwarodzajefalprzestrzennych(ryc.5):
