Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆI
RozdziałI
Określoność
I.1.Czymjestokreśloność?
Mówiącpotocznieookreśloności,mamynamyśliobiektyznane,konkretne,
jednostkowe,jedynewswoimrodzajubądźteżznajdującesięwzasięgunaszego
wzroku.Zagadnienietodoczekałosięwprawdziebogatejliteratury,jednaknie
zostałoonoomówionewsposóbwyczerpującyijednoznaczny.Dokładniejsze
przyjrzeniesiętejkwestiipozwolizrozumieć,żejestonaniezwykletrudnado
opisaniaisprecyzowania.Pomimożekategoriaokreślonościjestuniwersalna
dlawszystkichjęzyków,nieistniejeklarownyijednolitysystemjejopisu,nie
zostałaopracowanastosownaprecyzyjnaterminologia,anawetsamadefinicja
określonościjestniejasna-terminy„określoność”,„determinacja”,„konkretyza-
cja”,„aktualizacja”,„wyznaczoność”,„referencja”,„zakres”częstosąstosowane
zamiennie,niejednokrotnieniekonsekwentnieinietrafnie.
PojęcieokreślonościopartejestnateoriidenotacjiideskrypcjiBertrandaRus-
sella(1905),opracowanejdlaopisuznaczeńprzedimkówwjęzykuangielskim.
Russellustaliłdefinicjędeskrypcjiokreślonejjakowyrażeniaoformielogicznej
(jedyny)x,któryposiadawłaściwośćPoraznieokreślonej–(pewien)x,który
posiadawłaściwośćP.Deskrypcjęokreślonązilustrowałnaprzykładziezdania
ThekingofFranceiswise.Zdaniejestprawdziweijednocześniedeskryp-
cjaokreślonathekingofFrancemasens,jeślispełnionesąwarunkiistnienia
obiektu,jednostkowościobiektuorazwsytuacji,gdypredykatdotyczytego
obiektu.Jeżelijedenztychwarunkówniejestspełniony,zdaniejestfałszywe
itymsamymdeskrypcjaokreślonaniemasensu.
WedługteoriiRussella,deskrypcjeokreślonesąwyrażeniaminiesamodziel-
nymiiichinterpretacjazależyodkontekstu.Tymsamymzdanietraktujesię
jakopodstawowąjednostkępoddającąsięanaliziesemantycznej.
