Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
iSamuelaAbrahamaPoznańskiego13,wygłoszonychwWarszawie.Łączna
liczbazachowanychkazańwjęzykupolskimzokresudo1914r.jestjed-
nakniewielka,szczególniegdyzestawisięjązbogatąhomiletykąwjęzyku
niemieckim,powstającąwtymsamymczasie.
Korpustekstówzamieszczonychwniniejszymtomienietylkoposze-
rzanasząwiedzęożydowsko-polskiejhomiletyceonowetekstykazań,ale
takżepozwalanamnawiększezniuansowaniejejobrazu.Większośćkazań,
wygłoszonychprzezwymienionychwyżejkaznodziejów,skierowanabyła
dodorosłychuczestnikównabożeństwwsynagogachpostępowychGalicji
iKrólestwaPolskiego.Niniejszytomwzbogacanasząwiedzęotekstyskiero-
wanedoinnejgrupyodbiorców,czylidodzieciimłodzieży.Częśćspośród
tychkazańbyławygłaszanawsynagogachpostępowych(lwowskiejikrakow-
skiej),częśćzaśwszkołach.Ponadtoobokkazańuznanychkaznodziejów
zatrudnionychwgalicyjskichsynagogachpostępowychwtomieznalazły
siętakżete,którenapisanezostałyprzeznauczycielireligiimojżeszowej,
niemającychdoświadczeniakaznodziejskiegoaniwykształceniawzakre-
siehomiletyki.Jesttobardzowidocznewwarstwieretorycznejtekstów–
poziomkazańprzygotowywanychprzeznauczycielibyłzazwyczajniższy.
Możemysięjednakdomyślać,żetowłaśnieonebyłynajbardziejrozpo-
wszechnioneitraktowanejakowzórprzeznauczycielizróżnychzakątków
Galicji,dziękitemu,żeukazywałysięwprasieruchunauczycielskiego.
Ponadtowśródtekstówzamieszczonychwniniejszymtomieznajdująsię
niemalzupełniedziśnieznanekazaniaGuttmana,wybitnegolwowskiego
kaznodziei,pochodzącezpoczątkuXXw.Książkaprzybliżatymsamym
jegonajwcześniejsząspuściznęhomiletyczną.
„Wypiastowanieuczuciareligijnego”14:
celimiejsceegzortwnauczaniureligiimojżeszowej
Egzortęuważanozaważnyelementnauczaniareligiimojżeszowej–miała
utrwalać,pogłębiaćiuzupełniaćonowewątkiwiadomościnabytepodczas
regularnychlekcjireligii.Miałotootyledużeznaczenie,żeliczbagodzin
dydaktycznychprzeznaczanychnanauczaniereligiimojżeszowejwgalicyj-
skichszkołachpublicznychbyłaniewielka(1–2tygodniowo).Egzorta,jeśli
sięrzeczywiścieodbywała(oproblemachzjejwprowadzeniemzob.niżej),
13S.A.Poznański,Kazaniezokazjiotwarciaobuwyższychuczelniwygłoszonewsobotęrozdziału
Wajiszlach5776(20listopada1915r.),Warszawa1916;idem,Mowawygłoszonawsynagodze
naTłomackiemwWarszawiekuupamiętnieniurocznicy3-goMajaprzezDraSamuelaPoznańskiego,
Warszawa1916.
14N.Szyper,Oznaczeniuegzortywszkole,nWychowanieiOświata”1908,R.III,nr31–32,
s.242.
