Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
JoannaRydzewska
sięodprzedstawieniapostaciAnny,któraprzygotowujesiędoprzyję-
ciaślubów.Dziewczynażyławzakonieoddzieciństwa,kiedytozostała
osierocona,obecniezaśmatkaprzełożonauznaje,żeprzedoddaniem
sięBogupowinnaonaodwiedzićswojąjedynążyjącąkrewną-siostrę
matki,Wandę.Scenapierwszegospotkaniabohaterekstanowinajlepszy
przykładminimalistycznejmetodyPawlikowskiego-gdyAnnaprzy-
jeżdżadomieszkaniaWandy,pierwszesłowa,któresłyszy,topytanie:
BWięcjesteśżydowskązakonnicą?”,nacoAnnareagujeznutąniezrozu-
mienia:BKim?”.Wandaodpowiada:BJesteśŻydówką.NazywaszsięIda
Lebenstein”.GdyIdadowiadujesięoswoimpochodzeniu,postanawia
odwiedzićgrobyrodziców.Niewiejednak,żeanijejmatka,aniojciec,ze
względunato,iżbyliŻydami,nieposiadajągrobów.Wanda,zachęcona
głębokimprzekonaniemIdyokoniecznościpoznanialosówrodziców,
towarzyszyjejwpodróży,dziękiczemufilmzręcznieodwołujesiędo
formułykinadrogi,którawszakżeczęstosłużywkiniejakowehikuł
opowieścioposzukiwaniutożsamości.Niedopasowanaparabohaterek
odkrywaprzejmującąprawdęoudzialepolskichchłopówwśmierciży-
dowskichrodzicówIdyiozwiązkachWandyzkomunistycznymapara-
temrepresjiorazzabójstwamiPolaków.PostanowienieIdy,bypoznać
własnekorzenie,okazujesiętyleżpotrzebąustaleniafaktównatemat
śmiercirodziców,coposzukiwaniemwłasnejtożsamości,próbąodkry-
cia,kimjest.
IdaportretujekolejnąwdorobkuPawlikowskiego(poTwockers,
1998,Korespondencie,TheStringer,1998iLeciemiłości)młodąboha-
terkęuprogudorosłościiformowaniatożsamości.Wfilmietymreżyser
budujewątektożsamościowyzasprawątegosamegochwytunarracyj-
negocowLeciemiłości,polegającegonaprzeciwstawieniusobiedwóch
postacikobiecych.Tymrazemjednakzestawienietojestobarczonewy-
raźnymikonotacjamireligijnymi,któreobejmujązjednejstronychrze-
ścijańskądychotomiępostaciDziewicyiLadacznicy,zdrugiejzaśkon-
trastmiędzytożsamościąchrześcijańską(Ida)iświecką(Wandajako
marksistkareprezentujepoglądysekularystyczne)20.Idazatemzachęca
dointerpretacjiwkluczupostsekularnympoprzeznarracyjnąeksplo-
racjędwóchfundamentalnychpunktówwidzenia,którezdominowały
zachodniąfilozofięodokresuOświecenia-religijnegoorazświeckie-
go.Sekularyzm,reprezentowanyprzeztakieideologie,jakstalinizmczy
marksizm,nietylkooddzielareligięodinnychsferżyciaspołecznego
20
Ta,Anna,IdaetWandaenPologne(„Ida”dePawelPawlikowski),BContreligne”
2014[online].DostępnywInternecie:http://www.contreligne.eu/2014/06/anna-ida-et-
-wanda-en-pologne-ida-de-pawel-pawlikowski/[dostęp:25.07.2016].
