Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
Pomiędzy.Opewnychtendencjach…
(WaldemarDziki,JerzyDomaradzki,LeszekWosiewicz),albozdobywającprzewod-
niąrolęwrodzimejkinematografiidopieropóźniej(MarekKoterski,RobertGliński,
JacekBromski)iZnaczącymwyjątkiembyłJuliuszMachulski,któregotalentrozbłys-
nąłzpełnąsiłąjużwjegopierwszych,realizowanychnapoczątkudekadyfilmachi
Niejasnatożsamośćlat80iwynikaprawdopodobnietakżezrosnącejfragmen-
taryzacjisztukifilmowejjakotakiej–corazbardziejoddalająsięodsiebiesektorko-
mercyjnyiartystyczny,kinoamerykańskieieuropejskie,głównonurtoweiniezależne,
awreszcie–kinopolskieiświatowei
T
enostatniproceszakrawanaparadoks,gdyż
wlatach80irodzimekinozjednejstronybardziejniżkiedykolwiekwcześniejinspi-
rowałosięzachodnimi,wtymzwłaszczaamerykańskimiprodukcjami,jednocześnie
corazmocniejzostajączanimiwtyleiJeślidekadatanaZachodziewypełnionabyła
rozmowamiofilmowympostmodernizmie,towPolscejegopierwszenieśmiałepró-
bypojawiająsiędopieropodkoniecdekadyiKwitniezatomodanaestetykęretro,
wUSApopularnąwdekadziepoprzedniejiPodobniezhorrorami–gdywPolsce
produkowanesąjegometafizyczneodmiany,opowiadająceoduchach,demonicznych
siłachiwampirach,wHollywoodkrólujejużnieEgzorcysta(1973,WilliamFriedkin)
iOmen(1976,RichardDonner),aznaczniebardziejkrwawy,aleiflprzyziemny”sla-
sher,któregopróżnoszukaćwpolskiejkinematografiiiZdrugiejstronyrodzimekino
artystyczneprzeważniebywałodośćwsobne,zainteresowanelokalnymiproblemami
iprzeztoniespecjalnieatrakcyjnedlaeuropejskiegowidzafestiwalowego(aodialogu
ztakimifenomenamilat80i,jakfrancuskineobarok,tajwańskanowafalaczybrytyj-
skiekinospołecznespodznakuChannel4wogóleniemogłobyćmowy)i
Polskakinematografiawtymokresieniewyróżniałasięmożeartystycznie,była
zatobardziejproduktywnaniżkiedykolwiekwcześniej–tylkowstanowiącychgłówny
przedmiotzainteresowaniategotomulatach1980-1987wPolscepowstałoponad
300pełnometrażowychfilmówfabularnychiWyraźnącezurąwewnątrztegookresu
stałsięstanwojenny–filmyzrealizowanelubchoćbyzaplanowaneizatwierdzo-
neprzedjegowprowadzeniemznacznieczęściejwyróżniająsięartystycznymzaan-
gażowaniemijakościąnatletychpóźniejszychiRosnącaliczbaprodukcji(szczyt
przypadłnarok1985,kiedytopowstałoponad50filmów)nieprzekładałasięna
jakośćzróżnychwzględów–społecznegomarazmuipolitycznychograniczeńpo-
łowylat80i,aleteżkwestiibardziejprzyziemnych,takichjakproblemyfinansowe,
przestarzałabazatechnicznaiinfrastruktura,częściowalubpełnaemigracjawielu
twórców3iWpołączeniuzrosnącymikomercyjnyminaciskamiskutkowałotopogłę-
3
SytuacjępolskiegoprzemysłufilmowegowtymokresieopisałEdwardZajičekiZobiEiZajiček,Pozaekranem.
Polskakinematografiawlatach1896-2005,Warszawa2009,si277-287i
