Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Błędnepoglądynakulturę
Wieluznasposługujesięnacodzieńmyśleniemheurystycznym,
jednakmałoktorozważajegowadyizalety.Naprzykład,jeśli
mówimyosłowielijiao礼教oznaczającymkonfucjańskienormy
etyczno-moralne,tojakieskojarzeniejakopierwszerzucanamsię
namyśl?Lijiaochiren礼教吃⼈[4].„Obyczajpożeraludzi”.Takie
myśleniejużponadstolattemuweszłonastałedonaszej
mentalności.Niedość,żepojęcielijiaoutożsamiasięzuciskiem,
tododatkowoprzyklejamusięłatkęfeudalizmu.Zwyczajowojuż
myślisięolijiaonegatywnie,główniewkategoriachfeudalizmu
iucisku.Taknaprawdępodstawowymcelemlijiaojestrozpoznanie
swojejpozycjiwspołeczeństwieiprzyporządkowaniedoniejzasad
dotyczącychodpowiedniegowyrażaniasięizachowania.Ponadto,
gdymowajestojakimśzagadnieniu,ludziezprzyzwyczajenia
zawszezadająpytanieoto,jakiesąnaukowepodstawydanego
twierdzenia.Nicniemaoczywiściezłegowzadawaniutakiego
pytania,jednakwprzypadkuspraw,któresąpowszechnieuznawane
zanienaukowe,takiepytaniejestniczymkopanieleżącego,gdyż
udzielenieodpowiedziczasemjestbardzoproblematyczne.Wielu
twierdzi,żereligiastoiwopozycjidonaukiiuważajązazabobon.
Nieulegawątpliwości,żeodXIXwiekunaukęikulturę
naZachodzierozpatrywanowkategoriachposzczególnych
dyscyplin.Jakrozumiećchińskiodpowiedniksłowa„nauka”,czyli
kexue科学?Ogólnierzeczbiorąc,pojęcietooznaczajakąś
dyscyplinęnaukową,np.religioznawstwo,literaturoznawstwo,
filozofię,naukiosztuce,fizykę,chemięitd.Podziałnaróżne
dyscyplinynaukowewytworzyłsięwczasachnowożytnych
naZachodzie.Wtradycyjnejkulturze,zarównoWschodu,jak
iZachodu,naukętraktowanocałościowo,holistycznie,ponieważ
byłaonapostrzeganajakojedenorganizminiedzielonojej
naposzczególnedyscypliny.Kexuewswoimzwyczajowym,
zawężonymznaczeniuodnosisiędonaukibadającejrzeczywistość
obiektywną–materię.Wtymsensieniekiedyokreślasięjąmianem
zirankexue⾃然科学,czylinaukiprzyrodnicze.
KexuewChinachsłużyłokiedyśniektórymludziomzakij
