Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zentacjekobiecości:uwięzionejwsymbolicznejpatriarchalnejwieży(Ladyof
Shalot),wiodącejmężczyzndozgubyfemmefatale(Salome)ikobietyogar-
niętejszaleństwem(Ofelia).Stanowiłyonewyrazdominującychprzekonań
natematnaturykobiet(awkonsekwencjiichról)wokreślonejepoce.Sku-
piłamsięrównieżnatym,wjakisposóbzmianasytuacjispołecznejkobiet
wdrugiejpołowieXIXwieku(wtedynajpełniejtereprezentacjesięujawniły),
związanazichdążeniemdorównouprawnienia,przyczyniłasiędowzrostu
(męskich)niepokojówiwkonsekwencjidodemonizowaniacech,któreuwa-
żanozasprzeczneztradycyjnąkobiecością.Owetrzyreprezentacjestanowiły
konsekwencjępodważeniaistniejącegoprzezwiekiideałukobietypodległej,
biernejizależnejodmężczyzn.Jejmiejscezajęłakobieta,którachciaładecy-
dowaćosobieiwłasnejseksualności,anawetpragnącawładzy.Patrzączta-
kiejperspektywy,przywoływaneprzezemniewizerunkikobietnapłótnach
malarzyniesąprostymiodzwierciedleniamirzeczywistości,leczprzedsta-
wiająmarzenia,niepokojeiodczuciaichmęskichtwórców(imilionówin-
nychmężczyzn).Bezwątpieniasąteżprzesiąknięteideologiamidotyczącymi
płci,typowymidladanejepoki.Możnaprzywołaćwkontekściepowyższych
rozważańprzekonanie,żeflhistorięsztukitraktujesięjakosystemreprezen-
tacji,systemznaczący,punktwytwarzaniadefinicjiiznaczeń,któremogą
byćpostrzeganezarównowswojejpartykularności,jakirelacjidoinnych
wzajemniewzmacniającychsiępraktykdyskursywnychiinstytucjonalnych,
pośródktórychkobieta/kobiecośćimężczyzna/męskośćsąwytwarzane,
renegocjowaneiutrwalane”wdynamiczniezmieniającychsięhierarchiach1.
Zkoleiwczęścipoświęconejbaśniowymbohaterkom,Kopciuszkowi,
KrólewnieŚnieżceiCzerwonemuKapturkowi,dokonałampróbyodczyta-
niaznaczeńwpisanychwkobiecośćichbohaterek–zarównowprzeszłości,
jakiobecnie.Iwtymprzypadkuróżnorodnośćdostępnychinterpretacjijest
ogromna.OileJackZipespodkreślawyzwalającąmagiębaśni(odwołując
siędokontekstuklasowegoipłciowego)2,otyleCristinaBacchilegazwraca
uwagęnafakt,iżkażdabaśńodwołujesiędopartykularnychnormiwarto-
ścispołecznych,prowadzącdoichwzmocnienia3.Nieulegawątpliwości,że
baśniesąodzwierciedleniemróżnorodnychideologii.Należyteżzauważyć,
żezgodnieztwierdzeniemAugustaNitschke,niemieckiegohistorykaian-
1D.Cherry,G.Pollock,WomanassigninPre-Raphaeliteliterature:astudyoftherepre-
sentationofElizabethSiddall,flArtHistory”1984,no.7,s.206‒227.Podajęza:S.Mendus,
J.Rendall,Introduction,w:SexualityandSubordination:InterdisciplinaryStudiesofGenderin
theNineteenthCentury,eds.S.Mendus,J.Rendall,Routledge1989,s.12‒13.
2J.Zipes,ThePotentialofLiberatingFairyTalesforChildren,flNewLiteraryHistory”
1982,vol.13,no.2,s.309‒325.
3C.Bacchilega,PostmodernFairytales:genderandnarrativestrategies,Philadelphia1997.
–8–
