Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoretyczneramybadańwłasnych.Teoriaprzemocysymbolicznej
...
bowiemnarzędziem
parexcellence
solidarnościspołecznej.Jakonarzę-
dziapoznaniaikomunikacji(durkheimowskaanalizaświata)umożliwiają
konsensuswkwestiiznaczeniaświataspołecznego–konsensus,którypo-
średniczywreprodukcjiporządkuspołecznego.Spójnośćlogicznajestza-
temwarunkiemspójnościmoralnej.
3.Produkcjasymbolicznajakoinstrumentdominacji
Zkoleitradycjamarksowskaakcentujeprzedewszystkimfunkcjepoli-
tycznesystemówsymbolicznych,niepodejmującrefleksjinadichstrukturą
logicznąifunkcjągnoseologiczną.Tenosobliwyfunkcjonalizmmarksizmu,
któryniejeststrukturo-funkcjonalizmemDurkheimaczyRadcliffe’a-Browna
podkreślacałkowicieodmiennywymiarprodukcjisymbolicznej,odnosząc
jądointeresówklasdominujących.Wprzeciwieństwiedomitu,któryjest
wytwarzanyiprzyjmowanykolektywnie,ideologiasłużypartykularnym
interesom,któreusiłujeprzedstawićjakointeresyuniwersalne,wspólne
dlawszystkichgrup.Kulturadominującauczestniczyzatemwrzeczywistej
integracjiklasydominującej,zapewniającnatychmiastowąkomunikację
międzywszystkimijejczłonkamiiwoddzieleniuichodczłonkówinnych
klas.Ideologiauczestniczywięcwfikcyjnejintegracjicałościspołeczeń-
stwa.Możnazatemstwierdzić,żedemobilizujespołeczeństwo,wyposa-
żającniektórychjegoczłonkówwfałszywąświadomość;zwłaszczade-
mobilizujeklasyzdominowanepoprzezuprawomocnienieustanowionego
porządkuiustanowienieorazuprawomocnieniespołecznychróżnic(hie-
rarchizacji).Kulturadominującawytwarzaówefektideologiczny,ukry-
wającfunkcjępodziałuwfunkcjikomunikacji.Kultura,którałączy(jako
mediumkomunikacji),jestwięcjednocześniekulturą,któradzieli(na-
rzędziewytwarzaniaróżnicspołecznych)iktórauprawomocniaróż-
nice,przymuszającwszystkieinnekultury(nazwanesubkulturami),by
definiowałysięzapomocądystansuwzględemniej.
Bourdieupodkreślaniebezpieczeństwozaistnieniabłędu„interakcjo-
nistycznego”,którypoleganaograniczeniustosunkówsiłydostosunków
komunikacji.Niezadawalasięteżstwierdzeniem,żestosunkisiłysą
nieodłączneodstosunkówwładzy,zależącwformieitreściodwładzyma-
terialnejlubsymbolicznej,którądysponująjednostkidziałającelubinsty-
tucje.Systemysymbolicznejakoustrukturyzowaneistrukturyzującena-
17
