Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(labellingtheory),którapodkreśla,żetospołeczeństwowyznaczapewne
normyzachowań,doktórychprzestrzeganiazobowiązanisąjegoczłonko-
wie,żetoonookreśla,jakiezachowaniasąflzłe”ijakieczynywinnybyć
napiętnowane.Gdyjednostkadopuścisięzachowanianiezgodnegoznor-
mami,naznaczeniupodleganietylkosamozachowanie,alerównieżowa
jednostka52.Społeczeństwozazłamanienormyflprzyczepia”jednostceety-
kietęjakoznak,iżodtegomomentuwłaściwiekażdejejzachowanietrak-
towanebędziejakozłe,niezależnieodtego,czytakiejestwistocie.flNa
skutektakiegotraktowaniajednostkiprzezinnych,zmieniasiętakżejej
wyobrażenieoniejsamej”53.Czynakoncepcjenaznaczeniaspołecznego
spojrzymyzpunktuwidzeniaErwinaLemertaijegoteoriidewiacjipier-
wotnejiwtórnej,czypryzmatemstaniesięteoriaHowardaS.Beckera,która
podkreśla,żedewiacyjnejesttozachowanie,którespotkasięzespołeczną
reakcją(kryteriumreaktywne),czyskupimyuwagęnaujęciuEdwina
M.Schura,którypodkreślał,iżkształtowaniesiękarierydewiacyjnejjest
procesem(składającymsięzczterechetapów),czywreszciedocenimyteo-
rięstworzonąprzezDavidaMatzę,niewątpliwiedostrzeżemy,żedewiacja
niejestcechąimmanentnąjednostki,leczspołecznymkonstruktem,który
możebyćdefiniowanyiredefiniowanywnieskończoność,atooznacza,iż
zachowanieuznawanezapatologicznedziś,jutromożebyćspołeczniepo-
żądane,ajednostka,któraotrzymałaetykietędewianta,outsidera-jutro
możestaćsięmistrzemgodnymnaśladowania.
Teorienaznaczeniaspołecznegoodnosząsiętakżedokobiet.Jakwska-
zująrozmaitebadania,kobiety-przestępczyniepostrzeganesązawszego-
rzejniżmężczyźnipopełniającytakiesamoprzestępstwo.Mediapokazują
złe,wyrodnematki,okrutnemorderczynie,bezwzględnepotwory54,co
potęgujenegatywnystosunekdokobiety-dewiantkiiprowadzidofldrama-
tyzacjizła”55.ZdaniemElliotaAronsonanależypamiętaćotym,jakiwpływ
---
---
---
---
---
-
52Łączysiętościślezprocesemstygmatyzacjidewianta,coskutkowaćmożewykształ-
ceniemsięiprzyjęciemprzezjednostkętożsamościdewiacyjnej.SzerzejnatentematM.Ko-
nopczyński,Współczesnekierunkizmianwpedagogiceresocjalizacyjnej.Destygmatyzacjadewiantów
ikreowaniealternatywnychtożsamości,w:Resocjalizacja.Ciągłośćizmiana,red.M.Konopczyński,
B.M.Nowak,Warszawa2008,s.69-85.
53M.Budyn-Kulik,op.cit.,s.19.
54Por.I.Desperak,Złedziewczynkiipotwornekobiety–dlaczegomedialubiąjetakprzedsta-
wiać,w:Zachowaniadewiacyjnedziewczątikobiet,red.I.Pospiszyl,R.Szczepanik,Łódź2007,
s.45-56.
55Pojawianiesięwmediachdoniesieńozbrodniach,prowadzonychdochodzeniach,
rozprawachsądowychwpływanaopinięspołeczną,wywieranacisknasąd,prowadzącdo
wymierzaniasurowszychkar,por.B.Wróblewski,Tajemnicadożywocia,http://wyborcza.
pl/1,75478,13447102,Tajemnica_dozywocia.html,dostęp:5.03.2013.
23
