Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanJeż
UniwersytetKardynałaStefanaWyszyńskiegowWarszawie
ORCID:0000-0003-0914-8696
SprawowanierządówregencyjnychprzezPerejasławępotragicznejśmierci
mężaniestanowiłoewenementuaniwskaliksiążęcegoMazowsza,anirozbitej
nadzielnicePolski.Naziemiachmazowieckichdopodobnychsytuacjidoszło
m.in.wprzypadkuElżbietyGiedyminówny,wdowypoWacławiePłockim
1
,
BarbaryAleksandrównypośmierciBolesławaIV
2
czywreszcieAnnyzRadzi-
wiłłówKonradowej,matkiostatnichksiążątmazowieckich
3
.Natomiastwskali
1
Otymokresietrudnojestpowiedziećcośpewnegozewzględunabrakzachowanychźródeł.
Bardziejprawdopodobnejestjednak,żepośmierciksięciaWacława(17maja1337r.)toElżbieta,
anieSiemowitII,najstarszybratzmarłego,sprawowaławładzęwksięstwiepłockimwimieniu
nieletnichsynów.Zob.J.Grabowski,DynastiaPiastówmazowieckich.Studianaddziejamipolitycznymi
Mazowsza,intytulacjąigenealogiąksiążąt,Kraków2016,s.7677.
2
WrzeczywistościBarbaraAleksandrasprawowałarządyregencyjnedopieropośmierciswojej
teściowejAnnyFiodorówny,któranastąpiław1458r.(czterylatapośmierciBolesławaIV).Pomimo
tworzeniapewnejfikcjiprawnejpolegającejnawystawianiudokumentówwimieniunieletnichksiążąt
(KonradaIIIijegomłodszychbraci)towłaśnieBarbarasprawowałarealnerządy,m.in.poprzez
udziałwrokachksiążęcychczyteżwzjazdachzkrólemKazimierzemJagiellończykiem(wsprawie
sukcesjipozmarłychksiążętachMazowszaZachodniego).Zob.J.Grabowski,DynastiaPiastów
mazowieckich,s.173;A.Wolff,Barbara,[w:]PolskiSłownikBiograczny,t.1,Kraków1935,s.293.
3
AnnaRadziwiłłównanależałabezwątpieniadonajwybitniejszychwładczyńregentekna
ziemiachMazowszawdobiepanowaniaksiążąt.Poniespodziewanejśmierciswojegomęża
KonradaIIIw1503r.zapewniłasuwerennośćiintegralnośćziemmazowieckich,byprzeznastępne
piętnaścielatsprawowaćrządyopiekuńczenadswoimisynamiStanisławemiJanuszemIII.Wtym
czasiedoprowadziładowykupuziemiwiskiej,inkorporowanejwcześniejprzezJagiellonówdo
Korony,iponownegowłączeniajejdoswojegodominium.Prowadziłaaktywnądziałalność
fundacyjnąorazustawodawczą,atakżepolitykęzagranicznązarządzanegoprzezsiebieksięstwa,
m.in.utrzymującstosunkidyplomatycznezrodemHohenzollernów.Zob.J.Grabowski,Dynastia
Piastówmazowieckich,s.195203;M.Piber-Zbieranowska,A.Supruniuk,RegencjaAnny