Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Drogadowładzy?Kobietywpolityce
widniałodrębnyartykuł–sześćdziesiątyszósty–przepisanyzkonsty-
tucjiZSRRz1936roku,poświęconyprawomkobiet,któryrozpoczynał
siętwierdzeniem,żekobietaflmarównezmężczyznąprawawewszyst-
kichdziedzinachżyciapaństwowego,politycznego,gospodarczego,spo-
łecznegoikulturalnego”2.Jakchciałbymukazać,posiłkującsięźródłami
archiwalnymiiprasowymi,niedomaganiarównouprawnieniawżyciu
państwowymipolitycznymmiałybyćrekompensowaneprzezrozma-
iteodgórnerozwiązania,którejednakrzadkodziałały.Mimoistnienia
oficjalnejpolitykirównouprawnieniafldrogadowładzy”pozostaładla
kobietzamknięta.
Aktywnośćkobietwsferzepublicznejrzadkomieściłasięwkonflikcie
zjasnozdefiniowanymistronami(opozycjąiwładzą)–jaknaprzykład
zakwalifikowaćpostulatystrajkującychwłókniarekwŁodzilubopinie
kwestionującepaństwowypronatalizmczypolitykęzatrudnieniapada-
jącenałamachprasykobiecej?Jaksądzę,jeszczewmniejszymstopniu
aktywnośćpolitycznakobietdasięsprowadzićdo,częstopodnoszonego
wliteraturzehistorycznej,oporuspołecznegooraztymbardziej–do
wciążnadużywanegowhistoriografiipojęciaantykomunizmu3.Takie
ujęcieniebezpieczniesprowadziłobyzagadnieniedoaktywnościkobiet
wramachwąskozdefiniowanegokonfliktupolitycznego,któregore-
prezentantamibylibypojednejstroniefunkcjonariuszeaparatukomu-
nistycznego,partiakomunistycznaijejprzybudówki,podrugiej–wy-
stępująceprzeciwkoniektórymzasadomjednostki,grupyiorganizacje.
Aktywnośćpolitycznakobietwpewnymsensiezawszesytuowałasię
bardziejflpomiędzy”stronamitakzdefiniowanegokonfliktu,zwykle
lepiejwidocznymidlahistoryków,niżtomiałomiejscewprzypadku
2Cyt.zaR.Wieruszewski,RównośćkobietimężczyznwPolsceLudowej,Poznań
1975,s.36.
3Wpolskiejliteraturzeprzedmiotuaktywnośćpolitycznąkobietautorzypraczbio-
rowychdefiniujązapomocąpojęćtakichjakflopór”
,flopozycja”
,flwspółpraca”oraz
flrepresje”
.Zob.np.wybranetekstywtomach:Płećbuntu:Kobietywoporzespo-
łecznymiopozycjiwPolscewlatach1944-1989natleporównawczym,red.N.Jar-
ska,J.Olaszek,Warszawa2014;KobietyDnazakręcie”1933-1939,red.E.Chabros,
A.Klarman,Wrocław2014.Wliteraturzeanglojęzycznejaktywnośćpolityczna
kobietmieścisięwramachszerokorozumianejgenderpolitics,niebędącjednak
współcześnietematykątakczęstoporuszanąjakinnewątki,takiejakpraca,rodzina,
seksualnośćczykonsumpcja.Zob.np.zbiórGenderPoliticsandEverydayLifein
StateSocialistEasternandCentralEurope,dz.cyt.
46