Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.25
pieczeństwazamachu”(por.teżwyrokSA
wLubliniez22.10.2008r.,IIAKa220/08,
LEXnr477862;wyrokSAweWrocła‑
wiuz17.05.2012r.,IIAKa124/12,LEX
nr1165160).
14.Niebezpieczeństwozamachuna‑
leżyoceniaćwchwilijegowystąpienia
iwzwiązkuzjegoprzebiegiem(exante,
anieexpost)iniewolnosugerowaćsię
skutkamiobrony,nawetjeślisąnimiśmierć
napastnikalubciężkieuszkodzenieciała
(Marek,Komentarz,s.90)oUTragicznysku‑
tekwpostacizejściaśmiertelnegowskutek
zastosowaniaobronykoniecznejniemoże
decydować,bezgłębszejanalizyokolicz‑
nościzajścia,oprzekroczeniugranicobro‑
nykoniecznej,adlawłaściwejoceny,czy
przekroczenietakienastąpiło,należyroz‑
ważyć,czyijakimiinnymiskuteczniej‑
szymiśrodkamiobronyprzedatakiem
napastnikamógłdysponowaćoskarżony”
(wyrokSNz12.02.1973r.,IKR346/72,
OSNKW1973/7–8,poz.94).
15.UNapadniętymaprawodoobro‑
nyskutecznejitonapastnikaobciążary‑
zykoszkodliwychnastępstw,takżegdy
atakujegołymirękami.Niemożnazaata‑
kowanemustawiaćwymagańcodospo‑
sobuobronyczydoborunarzędzi,oile
mieszcząsięonewgranicachkonieczno‑
ści.Kwestia,wjakimstopniuzamachbył
niebezpieczny,toproblemwspółmierno‑
ścipodjętychdziałańobronnych,azatem
granicobronykoniecznej,aniesamego
prawadoobronykoniecznej”(wyrokSA
wLubliniez18.08.2009r.,IIAKa99/09,
LEXnr523956).SłuszniejednakSądApe‑
lacyjnywŁodziwwyrokuz13.06.2013r.,
IIAKa85/13,OSAŁ2013/4,poz.41,podno‑
si,żeoUUżywanienarzędziaśmiercionoś‑
nego,takiegojaknóż,przeciwkosprawcom
niegroźnychzaczepek,choćbybezpraw‑
nych,niemożeskutkowaćprzyjęciemkon‑
tratypuobronykoniecznej,jakoniepropor‑
cjonalne,tymsamymniekonieczne”.
116
Częśćogólna
16.Należypodnieść,żeKonwencja
oochronieprawczłowiekaipodstawo‑
wychwolności(ratyfikowanaprzezPol‑
skęw1992r.)wart.2ust.2lit.astanowi,
żepozbawienieżycianiebędzieuznane
zasprzecznezkonwencją,jeżelinastą‑
piwwynikubezwzględniekoniecznego
użyciasiływobroniejakiejkolwiekosoby
przedbezprawnąprzemocą.Przeniesie‑
nietegonagruntKodeksukarnego,może
doprowadzićdostwierdzenia,żeprzekro‑
czeniemgranicobronykoniecznejbędzie
umyślnepozbawienieżycianapastnika
wsytuacji,gdyniebyłoto„bezwzględnie
konieczne”bądźteżobronadotyczyłain‑
negodobraniżosobyprzedbezprawną
przemocą(np.pozbawienieżyciazłodzie‑
jasamochodowego).ZdaniemSąduApe‑
lacyjnegowGdańskuwyrażonymwwy‑
rokuz4.06.2014r.,IIAKa124/14,LEX
nr1511636oUWsytuacji,gdywwyniku
obronyprzedbezpośrednimibezpraw‑
nymzamachemnadobroprawemchro‑
nionedoszłodoumyślnego(wzamiarze
bezpośrednimlubewentualnym)pozba‑
wieniażycia,dlaprzyjęciastanuobrony
koniecznejniezbędnejeststwierdzenie,
żewrealiachdanejsprawybyłtojedy‑
nyracjonalnysposóbuniknięciazama‑
chuijegoskutków”.RacjęmajednakSA
wŁodzi,którywwyrokuz27.01.2016r.,
IIAKa251/15,LEXnr2016320stwier‑
dził,żeU(ś)konwencyjneujęcieobro‑
nykoniecznejpowinnobyćrecypowane
nagruntkrajowegoporządkuprawnego
wsposóbszczególniewnikliwy,wod‑
niesieniudokonkretnychrealiówsta‑
nufaktycznegobędącegoprzedmiotem
osąduwkonkretnejsprawie.Należy
miećprzytymnawzględzieistotnypo‑
gląd,wykrystalizowanynatleart.2ust.2
lit.aKonwencji,wświetlektóregoskraj‑
neinterpretowanietegozapisumogłoby
doprowadzićdosytuacjiaksjologicznie
niedoprzyjęcia.Trudnobowiemnatym
MarekMozgawa