Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.25
sywnośćkoniecznejestdokonanieopar‑
tegonaoceniecałokształtuwystępujących
wsprawieokolicznościustalenia,żeosoba
odpierającazamachobejmowałazarówno
swąświadomością,jakiwoląnaruszenie
(przezzastosowanieniewspółmiernego
środkalubsposobuobrony)dóbrnapast‑
nikawzakresiedalejidącym,niżniebez‑
pieczeństwozamachunatedobra,które
stałysięjegoprzedmiotem”.Wydajesię
jednak,żejesttostanowiskobłędneinale‑
żyprzyznaćracjęGiezkowi,którywglosie
dotegoorzeczenia(PiP2002/11)wykazał,
żeprzekroczeniegranicobronykoniecz‑
nejmożebyćwynikiemnaruszeniareguł
ostrożnościiimplikowaćrównieżodpo‑
wiedzialnośćzaprzestępstwonieumyśl‑
ne.TakżeZolljednoznaczniepodkreśla,
żebrakjestpodstawdoograniczaniaod‑
powiedzialnościwprzypadkuwystą‑
pieniaekscesuintensywnegojedyniedo
przypadkówumyślności(Zoll[wo]Wró‑
bel,ZollI/1,s.568).Poglądytychautorów
nieprzekonałyjednakSąduNajwyższe‑
go,którywpostanowieniuz15.04.2015r.,
IVKK409/14,OSNKW2015/9,poz.78,
podtrzymałswojestanowiskowyrażone
worzeczeniuz3.01.2002r.
20.Przepis§2azostałdodanyprzez
art.1ustawyz8.12.2017r.(Dz.U.z2018r.
poz.20),któraweszławżycie19.01.2018r.
Jakczytamywuzasadnieniuprojektuo
UJednązprzyczynnowelizacjijestocena
dotychczasowejpraktykistosowaniapra‑
wa,którawskazujenazbytczęstewystę‑
powanieprzypadkównieuzasadnionego
pomijaniaprzepisuart.25§1–3k.k.przy
dokonywaniuprawnejocenyzachowa‑
niaosoby,którawzwiązkuzodpieraniem
bezprawnegozamachunaruszyłalubna‑
raziłananiebezpieczeństwodobraprawne
napastnika[ś].[ś]jestniezbędnewyeli‑
minowanieryzykawadliwejinterpretacji
art.25§2k.k.dotyczącej«współmierno‑
ściobronydoniebezpieczeństwazama‑
118
Częśćogólna
chu»przezuchyleniekaralnościekscesu
intensywnego,gdyzagrożonezamachem
sądobraosobistestojącenaczelehierar‑
chiiwartości.Należyteżzwrócićuwagę
nanegatywneodczuciaspołecznezwią‑
zanezwyżejopisanymiprzypadkami
stosowaniaprawa.Prawodoobronyjest
wnaszymkręgukulturowymuważane
zajednozważniejszychprawiwiększość
jegoograniczeńuznawanychjestzanie‑
zgodnezintuicyjniedefiniowanympo‑
czuciemsprawiedliwości[ś].Wkonse‑
kwencjiwopiniipublicznejutrwalasię
groźnespołecznieprzekonanieouprzy‑
wilejowaniuprzezprawodobranapast‑
nikakosztemdobranapadniętego[ś]
inieopłacalnościprzeciwdziałaniaak‑
tombezprawia,wskutekczegopoważne‑
gouszczerbkudoznajezaufanieobywateli
dopaństwa,jegoorganóworazporządku
prawnego.Planowananowelizacjamana
celuwyeliminowaćtegorodzajunegatyw‑
nekonsekwencje,ajednocześniezachęcić
obywatelidoprzeciwdziałaniaklasycz‑
nymaktomagresjizestronynapastników
bezstrachuprzedponiesieniemztegoty‑
tułuodpowiedzialnościkarnej.Niebez
znaczeniajestrównieżaspektogólnopre‑
wencyjny,przejawiającysięwwyrażeniu
precyzyjnegoijednoznacznegokomuni‑
katuskierowanegodopotencjalnegoza‑
machowcaoprawiekażdegoobywatela
doskutecznegoodparciazamachu.Zada‑
niemstawianymplanowanejnowelizacji
jesttakżeochronaobywateliprzeduzna‑
niowymiem.działaniamiorganówściga‑
niaiwymiarusprawiedliwościprzyin‑
terpretacjiniejasnychiniedookreślonych
zwrotówwpostacistrachuiwzburze‑
nia,któredodatkowomająbyćuspra‑
wiedliwioneokolicznościamizamachu.
Dlarealizacjiwskazanychcelówprojek‑
towanazmianaprzesuwaakcentzesfery
emocjonalnejosobyodpierającejzamach
namającycharakterzobiektywizowany
MarekMozgawa
