Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.8
Art.8.[Zasadaustalaniastronypodmiotowej]
Częśćogólna
Zbrodnięmożnapopełnićtylkoumyślnie;występekmożnapopełnićtakżenie-
umyślnie,jeżeliustawatakstanowi.
1.Wprowadzenie.Komentowanyprzepisokreślastronępodmiotowązbrodniorazwy-
stępku.
2.Stronapodmiotowazbrodni.Zgodniezart.8k.k.zbrodnięmożnapopełnićtylko
umyślnie.Zobaczkomentarzdoart.9§1k.k.Oznaczato,żewprzypadkuzagro-
żeniapowyżej3latpozbawieniawolnościzawszekoniecznejestwykazaniezamia-
ru,abymożnabyłosprawcępociągnąćdoodpowiedzialnościkarnej.Przepisnie
rozstrzygajednakpostacizamiaru,któramusibyćprzypisanasprawcyokreślonej
zbrodni.Kwestiatajestbowiemzdeterminowanaustawowymiznamionamizawarty-
miwprzepisietypizującymzbrodnię.Wartowtymmiejscupodkreślić,żeniekiedy
ustawodawcatworzyzbrodnięjakotypkwalifikowanyprzeznastępstwo,którenie
będzieobjęteumyślnością(art.9§3k.k.).Taksiędziejewprzypadkuprzestępstwa
zart.166§3czyteżart.156§3k.k.Czyntenpozostajejednakumyślny-otakiej
kwalifikacjidecydujestronapodmiotowatypuwyjściowego,awtymprzypadkujest
tozbrodnia.
3.Występekumyślny.Codozasadywystępkiumyślne,cooznacza,żedopociągnię-
ciadoodpowiedzialnościkarnejzatakitypczynuzabronionegokoniecznejestwy-
kazaniezamiaru.Równieżwtymprzypadkuustawodawcanierozstrzygnąłpostaci
zamiaru,którynależyprzypisać,zależytobowiemodkształtuustawowychznamion
występku.Zuwaginazdaniedrugiekomentowanegoprzepisubrakwprzepisiety-
pizującymdanyczynzabronionyjakichkolwiekwskazówekjednoznacznienawią-
zującychdonieumyślnościoznaczakoniecznośćdowodzeniaumyślności(podobnie
A.Wąsek,Kodekskarny…,1999,s.91;A.Zoll[w:]Kodekskarny.Częśćogólna,t.1,
Komentarzdoart.1-52,red.W.Wróbel,A.Zoll,s.142).
4.Występeknieumyślny.Odpowiedzialnośćkarnazawystępeknieumyślnymożewcho-
dzićwgrętylkowówczas,gdyustawatakstanowi.Oznaczato,żewprawiekarnym
obowiązujeregułaodpowiedzialnościzaumyślnezachowania,natomiastpenali-
zacjazachowańnieumyślnychmacharakterwyjątku.Odnośniedonieumyślności
zob.komentarzdoart.9§2k.k.
5.Formułaimplikującanieumyślnośćwystępku.Ustawodawca,typizującwystępeknie-
umyślny,najczęściejposługujesięformułą:„jeżelisprawcadziałanieumyślnie”.
Takiesformułowanieniepozostawiażadnychwątpliwościcodostronypodmiotowej
występkuinakazujewypełnićtreściąart.9§2k.k.,jesttotzw.pełnaklauzulanie-
76
JerzyLachowski