Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałXIX.Przestępstwaprzeciwkożyciuizdrowiu
Art.150
powołuje.Opieraniesięnatzw.oceniezobiektywizowanej,czyliwoparciuosystem
ocennieosobypowołującejsięnawspółczucie,leczwiększejgrupyosób,mogłoby
okazaćsiękrzywdzącedlasprawcy”75.Wydajesię,żezasadnebyłobyprzyjęcieoceny
subiektywno-obiektywnej.Należywięczpewnościąwziąćpoduwagęokoliczności
osobistesprawcy,czylijejzwiązekemocjonalnyzosobążądającąśmierci,jegooso-
bistąwrażliwość,wcześniejszedoświadczeniezwiązanezcierpieniemwłasnymczy
najbliższych,jakrównieżjegostosunekdoeutanazji76.Istotnajesttakżesytuacja,
wktórejznajdujesięosobażądającauśmierceniajej,awszczególnościobiektywny
powódzgłoszeniatakiegożądania-niemożnośćpopełnieniasamobójstwa.Współ-
czuciewkontekścieart.150§1k.k.mabyćbowiemwywołanenietylkocierpieniem
tejosoby,aleprzedewszystkimjejniemożnościąsamodzielnejrealizacjiżyczenia
śmierci.Stądnietyleistotnejest,dlaczegoosobachcesięzabić,iledlaczegożąda
realizacjiswojegozamiaruprzezosobętrzecią.Jeśliosobażądającauśmierceniajest
wstaniesamodzielniezakończyćswojeżycie,alesięboizrobićtosamaidlategożąda
tegoodosobytrzeciej,trudnomówićowspółczuciudlaniejwznaczeniuart.150
§1k.k.-możnawspółczućjejcierpieniu,aleniedasięodczuwaćwspółczuciadla
jejlękuiwoliwyręczeniasięinnąosobą,którążądającyśmierciegoistyczniejestgo-
tównarazićnaodpowiedzialnośćkarną,mimoiżjestwstaniesamosiągnąćswójcel
beztakiegojejnarażenia.Zkolei,jeśliosobażądającauśmierceniachceijestwsta-
niepopełnićsamobójstwo,alepotrzebujewtympomocy(np.dostarczeniaśrod-
ka),współczuciejejmożeuzasadniaćjedynieudzieleniejejadekwatnegowsparcia
wsamodzielnymodebraniusobieżycia,aleniezabiciejej.Zprzyjętejwpsychologii
definicjiwspółczuciawynikabowiem,żeosobawspółczującamapodjąćczynności
pomagająceosobie,którejwspółczuje,adekwatnedojejpotrzebisytuacji,wspierać
jąwsamodzielnymprzezwyciężaniuwłasnychtrudności,anieodbieraćjejsamo-
dzielność,zastępowaćwejejdecyzjachczydziałaniach77.Dlategozabójstwozart.150
§1k.k.kojarzonejestwzasadziewyłączniezosobamiumierającymilubosobami
ztakiminiepełnosprawnościami,któreuniemożliwiająimfaktycznepodejmowanie
krokówzmierzającychdopopełnieniasamobójstwa(np.czterokończynowosparaliżo-
wanymi)-wrzeczywistościniechodzitujednako,tożetakistanzdrowiastanowi
przyczynępowstaniaunichwoliśmierci,ależepowodujepotrzebęzastąpieniadzia-
łaniawłasnegodziałanieminnejosoby-uzasadniazarównowyrażenieprzeznich
takiegożądania,jakiwzbudzeniewspółczuciausprawcy.Wtymzakresiewspółczu-
ciemusibyćkompatybilnezżądaniem-zarównoprzyczyną(aprzynajmniejjedną
zprzyczyn)współczucia,jakiprzyczynążądaniamusibyćniemożnośćsamodziel-
negouśmierceniasięprzezosobętegoaktużądającą.
75M.Tarnawski,Zabójstwa…,s.256.
76D.Kowalska,Eutanazja…,s.96.
77Zob.https://edytazajac.pl/wspolczucie-to-nie-litosc/(dostęp:20.01.2023r.);https://pieknoumyslu.com/
wazna-roznica-miedzy-litoscia-a-wspolczuciem/(dostęp:20.01.2023r.).
MałgorzataSzeroczyńska
39
