Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DZIAŁI.Częśćogólna
Art.12
zaspektemtymłączysięwymógproporcjonalności(adekwatności)przywymierzaniu
sankcjizaprzestępstwaskarboweiwykroczeniaskarbowe.
2.W§2komentowanegoprzepisuustawodawcaokreśliłdyrektywy,którepowinnybyć
stosowaneprzywymierzaniuprzezsądkary,środkakarnegoczyinnegośrodka
przewidzianegoprzepisami.
3.Ustawodawcachoćwskazujedyrektywy,jakiminależysiękierowaćprzyorzekaniu
wprzedmiociekary,tobazujenafundamentalnejzasadzieswobodyorzeczniczej
sądu,którywymierzakaręwedługswegouznania.Należyprzyjąć,żeart.12§2k.k.s.
niemacharakterustanowczego.Ujętewnimdyrektywyiprzesłankipodlegająocenie
właśniewramachswobodnegouznaniasędziowskiego137.Nieoznaczatojednak,żesąd
możedokonywaćocenydowolnej,arbitralnej,albowiemdokonującocenynaganności
czynupopełnionegoprzezsprawcę,sądzobowiązanyjestdouwzględnianiaaksjologii
ihierarchiiwartościstojącejupodstawKonstytucjiRPorazustawykarnej138.Sędziowie
mająobowiązekprzestrzeganiaprzepisówobowiązującychustaw,wtymzasadidyrek-
tywwymiarukaryzawartychwtychustawach139.
4.Podstawowymkryterium,któreustawodawcawymienianapierwszymmiejscu,jest
wina,aujmującrzeczprecyzyjniej-stopieńwiny,któryniemożezostaćprzekroczony.
Stopieńwinypełnizatemfunkcjęlimitującą.Wpływająnaniegotakieczynniki,jak:
możliwośćrozpoznaniafaktycznegoispołecznegoznaczeniaczynu,możliwośćpodjęcia
decyzjidotyczącejzgodnegozprawemzachowania,możliwośćfaktycznegosterowania
swoimpostępowaniemwwykonaniupodjętejdecyzji140.Wskazujesię,żenastopień
winyniemająwpływuteokoliczności,którerzutująnawybórkarylubśrodkakarnego
iichrozmiar141.
5.Wymierzająckarę,środekkarnylubstosującinneśrodki,sądmusiuwzględniaćstopień
społecznejszkodliwościczynu.Musiwięcdokonaćanalizyprzezpryzmatkryteriów
wskazanychwart.53§7k.k.s.Zgodnieztymprzepisemprzyoceniestopniaspołecznej
szkodliwościczynuzabronionegobierzesiępoduwagęrodzajicharakterzagrożonego
lubnaruszonegodobra,wagęnaruszonegoprzezsprawcęobowiązkufinansowego,wy-
sokośćuszczuplonejlubnarażonejnauszczuplenienależnościpublicznoprawnej,spo-
sóbiokolicznościpopełnieniaczynuzabronionego,jakrównieżpostaćzamiaru,moty-
wacjęsprawcy,rodzajnaruszonejregułyostrożnościistopieńjejnaruszenia.
137Zob.wyrokSNz7.12.2021r.,IVKK481/21,LEXnr3283460.
138W.Wróbel[w:]Kodekskarny.Częśćogólna,t.I,cz.II,Komentarzdoart.53-116,red.W.Wróbel,A.Zoll,
Warszawa2016,s.33.
139A.Marek,Kodekskarny.Komentarz,Warszawa2010,s.175.
140Zob.W.Wróbel[w:]Kodekskarny...,s.39.
141T.Grzegorczyk,Kodekskarnyskarbowy...,2009,s.76.
JacekBłachut
59