Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułVI.Postępowanie•DziałV.Środkiodwoławcze
Art.379
nieważnościpostępowaniajestkomentowanyartykuł.Chociażzostałulokowany
wśródprzepisównormującychinstytucjęapelacji,maprzedewszystkimznaczenie
dlasposobupostępowaniasądupierwszejinstancji,gdyżdotegopostępowaniasię
odnosi.Uwzględniasięgorównieżwpostępowaniukasacyjnym.Nieważnośćpostę-
powaniabowiemmożezostaćwskazanajakopodstawazaskarżeniaorzeczeniasądu
drugiejinstancji,mimoże,formalnierzecbiorąc,przepisyopostępowaniukasacyj-
nymbezpośrednioiwprostniewyodrębniająprzyczynnieważnościspośróduchybień
procesowych.
Mówiącoprzyczynachnieważnościpostępowania,należyteżpamiętaćoart.1099§2,
wedługktóregonieważnośćpostępowaniaspowodowanajestprzezbrakjurysdykcji
krajowej(zob.teżart.1113).
2.Określającuchybieniaprocesowe,któresprawiają,żepostępowaniejestdotknięte
nieważnością,ustawodawcauwzględniłichznacznyciężargatunkowy.Sąddrugiej
instancjitychszczególnychuchybieńniemożepominąć.Pojawieniesięktóregokolwiek
znichmusidoprowadzićdostwierdzenia,nawetzurzędu,nieważnościpostępowa-
niaprzeprowadzonegoprzezsądpierwszejinstancji.Bezznaczeniajestzatemto,czy
uchybienieprocesoweskutkującenieważnościąpostępowaniaobjętezostałozarzutem
apelacyjnymorazczymiędzyzaistniałymuchybieniemawynikiemsprawyzachodzi
związekprzyczynowy.Przepisart.378§1przewidujejednak,żesąddrugiejinstancji
nieważnośćpostępowaniaprzedsądempierwszejinstancjibierzepodrozwagęjedynie
wgranicachzaskarżenia(zob.takżeart.386§2i3).Nazastrzeżenienwgranicachza-
skarżenia”należyzwrócićuwagę,gdyżprzedznowelizowaniemomawianegoartykułu
zdniem1.07.2000r.(Dz.U.Nr43,poz.189zezm.)wdoktrynieistniałycodotego
poważnewątpliwości.Jeżeliwięcpostępowanieprzedsądempierwszejinstancjijest
dotkniętenieważnością,towraziezaskarżeniawyrokujedyniewczęścisąddrugiej
instancjiuchylatenwyroktylkowczęścizaskarżonej(art.386§2).
3.NagruncieKodeksupostępowaniacywilnegonieważnośćpostępowaniamimowszyst-
komacharakterwzględny,jejstwierdzeniemusibowiemznaleźćodzwierciedlenie
wodpowiednimorzeczeniu.Niemamywięcdoczynieniaaniznieważnościąpostę-
powania,aniznieważnościąwyrokuzmocysamegoprawa(nieważnościąbezwzględ-
ną).Oznaczato,żewyrokzapadływpostępowaniudotkniętymnieważnościąwrazie
uprawomocnieniasięwywołujeskutkiprawne,jakkażdyinnyistniejącywyroksądu.
Jeżelichodzinatomiastozawartośćnormatywnąart.379,toniczymnieróżnisięona
odswegodotychczasowegoodpowiednika,tj.art.369,wbrzmieniusprzedwejścia
wżycieustawyz1.03.1996r.ozmianieKodeksupostępowaniacywilnego,rozpo-
rządzeńPrezydentaRzeczypospolitej-PrawoupadłościoweiPrawoopostępowaniu
układowym,Kodeksupostępowaniaadministracyjnego,ustawyokosztachsądowych
TadeuszWiśniewski
105
