Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Częśćczwarta.Przepisyzzakresumiędzynarodowegopostępowaniacywilnego
dyfikacjiprawamiędzynarodowegopostępowaniacywilnego,PiP1961/8-9,s.303,któ-
rywskazuje,żeteoretyczniemożliwajestdoprzyjęciasytuacja,wktórejpaństwoza
pośrednictwemswychorganówwymiarusprawiedliwościsprawowałobyjurysdykcję
wsprawachcywilnychwzakresienieograniczonym,tzn.wykonywałobywstosun-
kudowszystkichmożliwychsporów,chociażbyniebyłyonezpaństwemtymwja-
kikolwieksposóbpowiązane).Wpraktycewypadkowatychdwóchinteresówpań-
stwaforum(jednoczesnegodążeniadozapewnieniaposzanowaniaprawanaswoim
terytoriumidonieobciążaniawsposóbnieuzasadnionywłasnychorganówwymiaru
sprawiedliwości)przesądzaotym,wjakimzakresiesądomdanegopaństwabędzie
przysługiwałajurysdykcjakrajowa.
WaktachprawnychUniiEuropejskiejaksjologicznąpodstawąnormjurysdykcyjnych
jestnietyleinterespaństwaforum(chociażniejestoncałkowiciepomijany),ileinte-
resUniiEuropejskiejjakocałości.UniaEuropejskapostawiłasobiecelwpostaciza-
pewnieniaswoimobywatelomobszaruwolności,bezpieczeństwaorazsprawiedliwości
(art.3ust.2TUE).Realizacjategoceluwymagazapewnieniaprawidłowegofunkcjo-
nowaniarynkuwewnętrznego(art.3ust.3TUE),cozkoleirodzikoniecznośćzagwa-
rantowaniasprawnychiefektywnychprocedursądowych,itonietylkowodniesieniu
dopostępowania,któregocelemjestuzyskanieorzeczeniarozstrzygającegosprawę,ale
równieżwodniesieniudoproceduruznawania,stwierdzeniawykonalnościiwyko-
nywaniaorzeczeniapozagranicamipaństwapochodzenia.Środkiemdoosiągnięcia
tegocelujestprzyjęcie,wramachprawajednolitego,określonychregulacjidotyczą-
cychjurysdykcjikrajowej,któremożliwieściśleijednoznacznieprzypisząokreśloną
kategorięsprawwłaściwościmiędzynarodowejsądówlubinnychupoważnionychor-
ganówdanegopaństwa.
IV.Rodzajejurysdykcjikrajowej
Jurysdykcjakrajowarozumianajakomiędzynarodowawłaściwośćsądówniemacha-
rakterujednolitegoiwystępujewróżnychpostaciach,którewliteraturzeokreślane
pojęciemrodzajówjurysdykcji(takT.Ereciński[w:]T.Ereciński,J.Ciszewski,Mię
dzynarodowepostępowanie…,s.73in.;K.Flaga-Gieruszyńska,Jurysdykcjakrajowa
iuznanieorzeczeńsądówzagranicznych.Polskaistandardyeuropejskie,Kraków1999,
s.25in.;por.równieżK.Weitz,Jurysdykcjakrajowawpostępowaniu…,s.142ilitera-
turapowołanaprzeztegoautorawprzypisie538).Rodzajjurysdykcjikrajowej,według
definicjiprzyjętejprzezK.Weitza,towyodrębniona-zewzględunaprzyjętekryterium
-postaćtejinstytucji,którejmożnaprzypisaćokreślonąfunkcjęlubcechę(właściwość)
odpowiadającątemukryterium(takK.Weitz,Jurysdykcjakrajowawpostępowaniu…,
s.143).Wprocesualistycecywilnejwyróżniasięnastępującerodzajejurysdykcji:
1)jurysdykcjabezpośredniaipośrednia,
2)jurysdykcjaogólnaiszczególna,
30
AnnaHrycaj