Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział4.Pokrzywdzony
Art.50
(art.498§3).Tedwiesytuacjestanowiąodstępstwoodogólnejreguływyrażonejwomawianym
przepisie.Przepisart.50niewykluczawcaleistnieniasytuacji,gdywjednejsprawieokreślonaosoba
możebyćzarównooskarżonym,jakipokrzywdzonym.Pozbawiaonjedynietakąoskarżonąosobę
prawadowystępowaniawtymprocesiewcharakterzeoskarżycielaposiłkowegoioskarżonego
(wyrokSAweWrocławiuz14.02.2013r.,IIAKa6/13,LEXnr1292661).
2.Zprzykłademkumulacjirólprocesowychmożemymiećdoczynieniawraziespowodowania
wypadkukomunikacyjnego,gdypokrzywdzonymożebyćtakżeuznanyzasprawcęnaruszenia
zasadbezpieczeństwawruchudrogowym.Występujewówczastzw.przyczynieniesiępokrzyw-
dzonegodospowodowaniawypadkudrogowego.Wliteraturzepogląd,żełączenieróloskarżonego
(podejrzanego)ipokrzywdzonego,pozaoskarżeniemwzajemnymwpostępowaniuprywatno-
skargowym,niejestdopuszczalne,jestuznanyzasłuszny(zob.szerzejW
.Jasiński,Kumulacja…,
s.85-95).
3.Wwypadkupołączeniadowspólnegorozpoznaniasprawkilkuosóboskarżonychoróżneczyny
worzecznictwiewskazujesię,żeart.50stanowiozakaziekorzystaniazuprawnieńoskarżyciela
posiłkowegoprzezosobę,któranwtejsamejsprawie”występujewcharakterzeoskarżonego.Przez
pojęciesprawyrozumiesięnatomiastcałokształtzagadnieńdotyczącychodpowiedzialnościdanego
sprawcy(współsprawców)zakonkretne(pojedyncze)przestępstwo.Wjednympostępowaniusąd
możerozpoznawaćzatemjednocześnienwielespraw”(łącznośćpodmiotowalubprzedmiotowa),
np.okradzież,pobicie,oszustwo.Wsytuacjigdybyodrębnieprowadzonopostępowanieokażdą
nsprawę”
,pokrzywdzonymógłbykorzystaćzuprawnieństrony,tj.oskarżycielaposiłkowego,nato-
miastwskutekpołączenianwieluspraw”napodstawieniezaskarżalnejdecyzjiwnjednopostępowa-
nie”takichuprawnieńbyłbypozbawiony(wyrokSNz9.01.2019r.,VKK396/18,LEXnr2610313).
4.Wpraktycemożewystąpićsytuacja,gdyosobafizycznawchodzącawskładorganureprezentują-
cegopokrzywdzonego(art.51§1)będziedziałaćzategopokrzywdzonego(art.49§2)ijednocześ-
niebędzieosobąoskarżonąwsprawie.Pojawiasiępytanie,czywzaistniałymukładzieprocesowym
mazastosowaniezakaz,ojakimmowawart.50.Zajmującsiępodobnąkwestią,SądNajwyższy
wyraziłpogląd,żeart.50nieobejmujeswojądyspozycjąsytuacji,wktórejskumulowaniuulegarola
oskarżonegoorazorganudokonującegoczynnościprocesowychzapokrzywdzonegoniebędącego
osobąfizyczną(art.51§1)-postanowienieSNz25.10.2007r.,IKZP31/07,OSNKW2007/12,
poz.88.
5.Wartotakżewspomnieć,żezakazwyrażonywart.50mawyłączniecharakterprocesowyinie
pozbawiauprawnieńpokrzywdzonegoosoby,którejdobroprawnezostałobezpośrednionaruszone
lubzagrożoneprzezprzestępstwo,gdyżtakieuprawnieniewynikazprawamaterialnego(postano-
wienieSNz26.10.2006r.,IKZP24/06,OSNKW2006/11,poz.101;zob.takżeJ.Zagrodnik,Glosa
dopostanowieniaSNz26.10.2006r.,IKZP24/06,PiP2007/9,s.135-139,orazR.Kmiecik,Glosado
postanowieniaSNz26.10.2006r.,IKZP24/06,OSP2007/9,poz.107).
6.Wpiśmiennictwietrafniezauważono,żewsytuacjigdyodpowiedzialnośćkarnadotyczynarusze-
niaprzepisówustawyoochroniezwierząt,zuprawnieńpokrzywdzonegoniemożekorzystaćosoba
występującawcharakterzeoskarżonego.Podobnietakżenaetapiepostępowaniaprzygotowaw-
czegowłaścicielzwierzęciapodejrzanyoczynzart.35ustawyz21.08.1997r.oochroniezwierząt
(Dz.U.z2023r.poz.1580zezm.)niemożekorzystaćzuprawnieńpokrzywdzonego(D.Krakowiak,
GlosadowyrokuSNz16.01.2014r.,VKK370/13,LEX2015).
KrzysztofEichstaedt
309
