Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MirosławJ.Leszka
AutorKronikiurodziłsięprawdopodobnienaprzełomielatsiedemdziesią-
tychiosiemdziesiątychVw.4iwywodziłsięzIlirikum,możliwe,żezokolicdzisiej-
szegoSkopje5.Ztytułumiejscapochodzeniajego„ojczystym”językiembyłałacina.
WniejtonapisałKronikę,aleznałrównieżgrekę6.Wstronachrodzinnychodebrał
niezłewykształcenie7,którenajpewniejbyłokonsekwencjąfaktu,iżjegorodzina,
jaksięsądzi,przynależaładokręgudekurionów8.Marcellindokońcaswegożycia
czułsięzwiązanyzłacińskąkulturąijęzykiem,czegonajbardziejwidomymwy-
razemjestfakt,żeodlatmieszkającwgreckojęzycznymKonstantynopolu,swoją
Kronikęnapisałpołacinie.Jużwewstępiedoniejczyniłrozróżnieniemiędzyauto-
rami,którychczułsiękontynuatorem.TonieEuzebiuszazCezarei,piszącegopo
grecku,aHieronimazeStrydonuokreśliłterminemnoster9.Znaczenieiszczególny
swójzwiązekzHieronimemzaznaczyłjeszczewdwóchmiejscach.Podrokiem380
podkreśla,żemistrzem„naszego”HieronimabyłGrzegorzzNazjanzu,którego
Marcellinopisujejakoobrońcęortodoksji10.Zkoleipodrokiem392zamieszcza
notkębiograficznąpoświęconąHieronimowi,wktórejwymieniajegodokonania
dlarzymskiejkulturyikatolickiejwiary11.JaksłuszniezauważaR.Kosińskitym
samympodkreślaswójznimzwiązek,jakoaRomanandacatholic12.Jakoprzed-
stawicielłacińskiegoświatasięgałdoźródełłacińskojęzycznych-Orozjusza,Ge-
uczenisądzą,żeKasjodorznałosobiścieMarcellina.Poznaćgomiałwczasieswojegopobytu
wKonstantynopolu,któryniejestjednakprecyzyjniedatowany(przybyciew540,wyjazdpo
554).Cf.TeFragmentaryLatinHistoriesofLateAntiquity(AD300-620),edition,translation
andcommentaryL.VanHoof,P.VanNuffelen,Cambridge2020,s.182-183,194.
4W.Treadgold(TeEarlył,s.227-228)uważa,żeMarcellinurodziłsięok.480r.
(przed482r.).B.Croke(Countł,s.20)wskazujenalatasiedemdziesiąte,choćzauważa,że
mógłurodzićsięwcześniej,wlatachsześćdziesiątych,jakipóźniej,wdziewięćdziesiątych.
5Jesttojedyniehipoteza,bazującanaprzekazieMarcellina(518.1).Szerzejojejpodsta-
wach-B.Croke,Countł,s.21-22,51-53.Koncepcjętęprzyjmujenp.W.Treadgold,
Earlył,s.328.
6WKronicewidocznesąśladygreckiejortografiiiużyciadokumentówspisanychpogrec-
ku(B.Croke,Countł,s.21).
7OwykształceniuMarcellinawnioskujesięnapodstawieKronikiimiejsca,zktóregosię
wywodził.Natematpoziomuijegozakresu-ibidem,s.21.
8W.Treadgold,Earlył,s.228.PróbydoszukiwaniasięwięzirodzinnychMarcellina
zmagistremmilitumMarcellinemorazzJuliuszemNeposemniemajążadnegouzasadnienia
źródłowego,cf.B.Croke,Countł,s.22.
9MarcellinKomes,praefatio.
10MarcellinKomes,a.380.
11MarcellinKomes,a.392.2.
12R.Kosiński,MicroandMacroIdentitiesinthewritingsofJohnDiakrinomenos,Teo-
doreLector,VictorofTunnuna,andMarcellinusComes,[in:]RoutledgeHandbookofIdentityin
Byzantium,ed.M.E.Stewart,D.A.Parnell,C.Whately,Routledge2022(wdruku).
DziękujęAutorowizaudostępnienietekstu.
