Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odpornośćnawibracje,wstrząsyizmianytemperatury;
krótkiczasdouruchomienia,samoregulacjaorazautomatyczneuwzględ-
nianiekorekt.
Powszechniestosowanyterminnkompas”wXXIwiekunabierawięcnowego
znaczenia.Tradycyjniebyłotourządzeniedopomiarukątawpłaszczyźnieho-
ryzontu,pomiędzyosiągłówną(diametralną)okrętuakierunkiemnapółnoc.
Nawieluwspółczesnychokrętachibezzałogowychobiektachpływającychcoraz
częściejrównieistotnyjestproblemokreślaniadwóchkolejnychkątówopisują-
cychpołożeniejednostkiwzględemprzestrzennegoukładuwspółrzędnych,
czyliprzechyłuwzdłużnegoipoprzecznego.Jesttoszczególnieważnenajed-
nostkachpodwodnych(nieistotnezałogowychczybezzałogowych),gdzienie-
znajomośćtychkątówgrozinaprzykładuderzeniemwdno.
Jednakinaobiektachnawodnychznajomośćorientacjiprzestrzennejcoraz
bardziejjestniezbędna.Zwróćmyuwagęnafakt,któryniekiedyniejestdo-
strzegany,żebezkompasunietylkoniemożnasterowaćstatkiem,lecztakżenie
możnawykonaćwieluzadańzwiązanychmiędzyinnymizunikaniemkolizji,
automatycznymsterowaniemokrętem,utrzymaniemłączności.Naprzykład
wartozwrócićuwagęnacoś,doczegopokolenienawigatorówprzywykłona
tyle,żeniezauważaproblemu.Jesttokwestiastabilizowaniaobrazuradarowe-
go.Tenobrazjestrysowanywrazzkażdymobrotemantenyidopołowylat
pięćdziesiątychbyłodnoszonydodziobuokrętu.Niemniejwskutekmyszkowa-
niaustawieniediametralnejokrętuwzględemobserwowanychobiektówciągle
sięzmienia,więcjeśliobrazbędzietworzonywzględemkierunkuzwiązanego
zokrętem,towykryteobiektypojawiałybysiępokażdymobrocieantenywnieco
innymmiejscu.Tworzyłobytoefektporuszonego(rozmazanego)obrazu,coudało
sięzlikwidowac!przezpołączenieradaruzziyrokompasem,dziękiczemuobrazjest
stabilizowanywzględempo!łnocybezwzględunazmianykierunku,wkto!rymjest
ustawionyokręt.
Podobnieniemożnaefektywnieużytkowaćwieluurządzeńnaokręciebez
możliwościsterowanialubstabilizowanianaprzykładantenłącznościsatelitar-
nej,któremusząbyćnwycelowane”wsatelitębezwzględunaruchyokrętu.
Ponadtowieluinnychsensorówpomiarowychczyelementówuzbrojeniana
okrętachwojennychniemożnaefektywnieużyć,jeśliniezapewnisięodpo-
wiedniejichstabilizacjiprzestrzennej.Takieurządzenianajczęściejzmuszeni
jesteśmystabilizowaćnietylkowzględemkierunkupółnocy,lecztakżewzglę-
dempłaszczyznyhoryzontu.Teprocesyregulacjinajczęściejrealizowanesą
automatyczniezużyciemwspółczesnychkompasówanalitycznych.Sąonenaj-
powszechniejbudowanezwykorzystaniemżyroskopówoptycznych,które
zracjiswejkonstrukcjiwymagająpomiarówwtrzechosiachprzestrzennego
układuwspółrzędnychkartezjańskich,wobecczegostająsięwnaturalnyspo-
sóbprzyrządamidopomiaruwszystkichtrzechkątów.Tymsamymtradycyjne
31
