Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1:Dlaczegorzeczy?
11
Rozdział1:Dlaczegorzeczy?
1.
Zwrotkurzeczom,alboszerzejzwrotkumaterialności,orazwynikłezniego
studianadrzeczamiożywiłynaukihumanistycznewostatnichdziesięciula-
tach.Równoleglerozwijałysięiwdalszymciągurozwijająwwieludziedzi-
nach(szczególniewsocjologii,archeologii,antropologii,filozofii),zktórych
każdawypracowaławichramachswojewłasne(tylkodopewnegostopnia
zbieżne)metodologieiterminologiebadawcze.Większośćnurtówtegotypu
łączyprzekonanie,żepostrzeganiemateriijakobiernej,podległejczłowie-
kowiiwyłącznieprzezniegokształtowanejmusiuleczmianie.Podkreślasię
wpływświatanie-ludzkiego(przedmiotów,maszyn,zwierząt,roślin)naświat
ludzki,relacyjnązależnośćmiędzynimi.Człowiekniejestmonadąodizolo-
wanąodmiejsca,którezamieszkuje,niejestjedynymsprawcąiwszechmoc-
nympanemzdarzeńzachodzącychwrzeczywistości.Wtymsensiezwrotku
materialnościnależydonurtu,którypróbujeprzemodelowaćdotychczasowy
układsiłwnaukachhumanistycznych,aktóryzyskałkilkanazwoniecood-
miennympolusemantycznym:posthumanizm,humanistykanieantropo-
centryczna,transhumanistyka1.
Chociażwydawałobysię,żeteatrjestinstytucjąufundowanąnagruncie
materialności,zwrotkurzeczombardzosłabozaistniałwteatrologii.Mimo
żewiedzyoteatrzeoddawnatowarzyszyrefleksjanadznaczeniemscenogra-
fii,kostiumówirekwizytów,brakujewniejujęcia,którenaświetlałobyak-
tywnośćrzeczywzakresiewspółkształtowaniaprzedstawieniaiwpływaniana
procestwórczy,atakżeoddziaływanianawidza.Taparadoksalnanieobecna
obecnośćrzeczyzarównowpoluopisupraktykteatralnych,jakiwdyskur-
sieteoretycznymstałasiępunktemwyjściamojejpracy.
1Natematproblemówznazewnictwemorazźródełnurtupor.G.Grochowski,Ubileo-
nes,„TekstyDrugie”2013,nr1/2.