Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RozdziałI.Teoretycznepodstawysocjologiireligii
Wedługsocjologa:
Obecnośćwartościreligijnychwżyciupublicznymniejestczymśoczywistym.
Tewartościsątamzewzględunanieustannywysiłektysięcyludzi,którzy
wierząwewłasneżycieiwto,żecałynaródmasięlepiej,kiedykwestiewia-
ryipoglądówsąwyrażanewsposóbswobodny.Oneistniejątamnietylko
dlatego,żejednostkiwierząwBoga,modląsię,medytująipróbująprzeży-
waćswojąduchowośćwżyciuosobistym.(...).Wspólnotysąnaturalnymi
jednostkamispołecznymi,wktórychmieszkająludzie-ichsąsiedztwa,wsie,
wielopokoleniowerodzinyigrupyetniczne.(ł).Niemalwcałejichhisto-
rii,wspólnotybyłypodstawą,zktórejwzrastałozaangażowaniereligijne73.
Należyskupiaćwiększąuwagęnaosobistychnarracjachiichroliwtwo-
rzeniuzałożeńkulturowychdotyczącychjednostki.Wdobrymspołe-
czeństwiejegoczłonkowieniepodążająbezmyślniezaswoimiliderami,
nieakceptująbezkrytyczniepowszechniewyrażanychopinii.Dobrespo-
łeczeństwoskładasięzosób,któreniekierująsięjedyniezainteresowa-
niemwłasnymjainiesązarazemoddzieloneodsiebie.Sątojednostki,
któreangażująsięwpogońzaszczęściem(idopewnegostopniarealizu-
jątencel),którychżyciejestszanowaneprzezinnychiktórzysamiak-
ceptujążyciepozostałychosób.Sątojednostki,którepolegająnasobie,
alewspółpracujązesobą,jeślidziałaniategowymagają.Takiedemokra-
tyczneindywidualnościdostrzegają,żekonwencjespołecznesąmożliwe
dozmiany.Stosowanajestzasadazarówno,jaki,ponieważczłowiekjest
zarównoautonomicznąjednostkąposzukującąwłasnegoszczęścia,lecz
takżeodpowiedzialnąosobą,którawnosiwkładdowspólnegodobra74.
Oznaczatozatem,żewdobrzedziałającymspołeczeństwiejednostkinie
polegająbezrefleksyjnienarządzieiinnychludziach,którzymielibyroz-
wiązaćichproblemy.Sprawniefunkcjonującespołeczeństwochroniau-
tonomięswoichjednostekprzezokazywanieszacunkudoichwolności
iprawadowyrażaniasięwsposóbnieskrępowany.Obywatelesązachę-
caniprzezwłasnespołeczeństwodotworzeniaaliansówiangażowania
sięwdziałalnośćpolityczną.
73Idem,ProducingtheSacred.AnEssayonPublicReligion,Urbana-Chicago1994,s.151.
74Idem,AmericanMythos.Why...,op.cit.,s.41-42.