Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zktórejukształtowałasięRepublikaFederalnaNiemiec,najbardziejwolnościo-
wawspólnotanazieminiemieckiej.
Oczywiścietakżeipo1945rokuodzywalisięjeszczeniektórzyniepoprawni,
ci,którzyniczegosięnienauczyli,Jednakżezostalionipotępieniiraznazawsze
odrzuceniprzeztych,którzyprzeżyliinawłasnejskórzeodczuli,czymbyłata
wojna.Doskonalezdawalisobiesprawęzjejniszczycielskiegodziałania.
Złowhistoriiniemaszansnaprzetrwanie.Napawanastonadzieją.Swoi-
miszaleńczymiwyobrażeniamiopaństwierasowymHitlerprzeciwstawiałsię
wszelkimdoświadczeniomhistorycznym.Alehistoriagozmiażdżyła.Podwu-
nastulatachistnieniantysiącletniaRzesza”przemieniłasięwgruzyizgliszcza.
Prawdąjest,żewieluludziwNiemczech,atakżeizagranicądałosięzwieść
iomamićtyranowi.Wyrokwydanynafaszystowskądyktaturęjestwyłączną
pochodnąjejzbrodniprzeciwnarodom.
Rany,którezostałyspowodowaneprzezdrugąwojnęświatową,niezabliźniły
siędodziś.Pozostawiłyoneswojepiętnowpamięcinarodów.Kształtowałytak-
żepostawyludzkieutychwszystkich,którzyprzeżyliokropnościwojny,nawet
jeżelibyliwowychlatachzaledwiedziećmi.Jasamniemogęzapomniećscen,
którew1939roku-miałemwówczaszaledwie9lat-rozgrywałysięnamoich
oczach.Dodziśpamiętamokropnebombardowaniamojegorodzinnegomiasta5,
trupynaulicach,ruinydomów.Innimająjeszczedodziśprzedoczymabydlęce
wagonywypełnionedogranicmożliwościludźmitransportowanymidoobozów
zagłady;polawalk,naktórychmilionyżołnierzyprzeżywałystrachicierpie-
nialubponosiłyśmierć;niekończącesiękolumnywycieńczonychdzieci,kobiet
istarcówuciekającychiwypędzonych;kolumnyuciekinierów,wktórychmatki
kurczowotrzymałyswojezamarzniętenaśmierćdzieci.
Wszyscyci,którzywówczasutraciliżycie,atakżeci,którzyprzeżyliteokrucień-
stwa,ostrzegająnas,abyśmypamiętali,żeniezbywalnyhonorczłowiekazawsze
iwszędziestanowimierniknaszegodziałania.Skaląmiaryjesthonornajsłabszego.
ZwłaszczawNiemczechniewolnozapominaćoprzeszłości.Jestonadla
nas,Niemców,dużymobciążeniem.Pomagaonanamtakżewodpowiedzialnym
kształtowaniunaszejwspólnoty.Pozostanieprzesłankądlanaszegopomyślnego
działaniawprzyszłości.
Inaczejniżpopierwszejwojnieświatowej,w1945rokuniebyłaprowadzona
dyskusjanatemattego,ktoponosiwinęzarozpętaniewojny.Hitlerchciałwoj-
ny,planowałjąirozpętał.Codotegoniemażadnejwątpliwości.Musimyzde-
cydowanieprzeciwstawiaćsięwszelkimpróbomosłabianiatejoceny.Wynikato
znakazuprawdyorazzpolityczno-moralnejprzyzwoitości.Jesttotakżenakaz
dobrzerozumianegopatriotyzmu.PonieważniszczycielskiedziełoHitleraob-
róciłosiętakżeprzeciwkonaszemunarodowiniemieckiemu:wobliczutotalnej
klęskiHitlerniezawahałsięprzedniszczeniemwłasnegonarodu.
Mówiłonwspólnocienarodowej”,leczwrzeczywistościwyłączałzespołe-
czeństwawielegrupludnościniemieckiej.Owładnęłanimszaleńczaideaczy-
stościrasy.Jejpodporządkowałwszystko,takżeideęnarodu.
36
