Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PodbójwyspyprzezImperiumOsmańskie,czylipreludium
19
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
NakorzystnąsytuacjęmiędzynarodowąGreccyCypryjczycymu-
sieliczekać50lat.Tyleczasubowiemupłynęłodowybuchu
antyosmańskichpowstańchłopskichwHercegowinie,BośniiBuł-
gariiw1875r.Armiaosmańskastłumiłajewyjątkowobrutalnie,co
odbiłosięszerokimechemwcałejEuropie.Wrezultaciew1876r.
doszłorównieżdowypowiedzeniawojnyImperiumprzezCzarno-
góręorazSerbię.CzarnogórcyiSerbowieliczylinapomocRosji,
ponieważodsamegopoczątkudziałańwojennycharmiaosmańska
miałazdecydowanąprzewagę.TymczasemWielkaBrytania,nieja-
kozkonieczności,stałasięsojusznikiemsułtana.Brytyjczycyoba-
wialisiębowiemosłabieniaImperiumOsmańskiegoprzyjednocze-
snymwzrościepotęgiRosji.Najgorszyzbrytyjskiegopunktu
widzeniabyłscenariusz,wktórymRosjazajęłabycałąAnatolię.Już
wówczaswładzeWielkiejBrytaniidostrzegły,ImperiumOsmań-
skiebyłomocarstwemjedynienapapierze,niezdolnymdoskutecz-
nejobronywłasnegoterytoriumwraziezdecydowanegoatakuRo-
sji.NiebezpowodueuropejskieelitypolityczneokreślałyTurcję
mianemchoregoczłowiekaEuropy.WzwiązkuztymBrytyjczycy
zaproponowalirozwiązaniedyplomatyczne,którezostałozapre-
zentowanepodczaskonferencjistambulskiejw1876r.Przedstawi-
cieleImperiumOsmańskiegoodrzucalijednakzdecydowanieza-
równowycofaniewojskzzajętychobszarówCzarnogóryorazSerbii,
jakrównieżzagwarantowanieautonomiimieszkańcomBułgarii
orazBośniiHercegowiny.Wrezultaciegdyw1877r.Rosjawypo-
wiedziaławojnęImperiumOsmańskiemu,państwaeuropejskie,
zwyjątkiemWielkiejBrytanii,poparłydziałaniarosyjskichwładz.
WpierwszymokresieofensywyRosjaniebezwiększychtrudno-
ścizajmowalizachodnieobszaryImperiumOsmańskiego,gdzie
dotarliwpobliżeKonstantynopola,orazwschodnienaZakauka-
ziu.3marca1878r.podpisanyzostałtraktatzSanStefano,który
stanowił
defacto
próbęrozbioruImperium.
PostanowieniatraktatuzSanStefanozaniepokoiłyjednakBry-
tyjczykówdotegostopnia,postanowilimożliwienajefektywniej
wspomócosmańskądelegacjępodczasplanowanegokongresu
berlińskiego.WBerliniemogliliczyćtakżenawsparcieAustro-Wę-
gierorazNiemiec.KanclerzOttovonBismarckbyłżywotniezainte-