Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
E.Ponczek–Wielowymiarowośćkonfliktuiwojny…
15
specjaliścizajmującysięproblematyką„psychologiitłumu”
13.Wzrastawówczas
pragnienieupośledzonychdozorganizowaniasięwgrupęroszczeniową,dys-
ponującąmniejlubbardziejokreślonymprogramem,wynikającymzcelu,któ-
regopunktemodniesieniajesttakalubinnaaksjologia,np.lewicowo-rewo-
lucyjna,populistyczna,nacjonalistycznaczyteżfundamentalistyczno-religijna.
Następstwemtegorodzajusytuacjimogąbyćperiodycznewybuchyfrustracji
społecznej.Prowadzitonajwyraźniejdoreorganizacjisystemupolitycznegoi–
cojestoczywiste–społecznego.Stądteżoptymalnaproceduraeksplanacyjna
tegorodzajusytuacjiwymagawieloaspektowejipermanentnejanalizy„natury
konfliktu”
14.
Zaoczywistąmożnazatemuznaćkonstatację,iżkonfliktypolitycznedesta-
bilizująspołeczeństwo,utrudniająlegitymizacjęładuustrojowego,sąwięcdys-
funkcjonalnewobecsystemupolitycznego,ponieważutrudniająjegokonwersję,
czyliwkonsekwencjiholistycznątransformację.Pozytywnerozwiązaniekon-
fliktujestmożliwewskuteklikwidacjijegoprzyczyn,mianowicieujawniających
sięsprzecznościinteresów,jaktom.in.zauważyliTalcottParsons
15orazRalf
Dahrendorf
16.
Pojawieniesiękonfliktuowzrastającymnatężeniuniezawszejednakmusi
prowadzićdopojawieniasięzupełnienegatywnegonastępstwa.Konfliktstaje
sięniekiedy–cojestswoistymparadoksem–czynnikiempozytywnym,refor-
mującymsystempolityczny,którywykazujeskłonnośćdopetryfikacji.Po
prostukonfliktmożesprzyjaćkonwersjisystemupolitycznego,awięcjego
transformacji.Należyrównieżbyćświadomympojawieniasięprawidłowości,iż
konfliktjestjednakimmanentnącechądziejówcywilizacjiludzkiej.Wskali
międzynarodowejnierozwiązanykonfliktprowadzinaderczęstodowojny,
adążeniedojegozneutralizowaniai–cozatymidzie–konsensuumożliwia
zaistnieniemniejlubbardziejtrwałegoładupokojowego
17.
3.Psychospołeczneźródłakonfliktów
Wtrakcieniniejszychrozważańniesposóbpominąćpsychospołecznych
orazetyczno-humanistycznychuwarunkowańkonfliktów.Niewątpliwieszeroko
rozumianebezpieczeństwopersonalneistrukturalnejestoptymalniepożądanym
dążeniemludzkości,przeciwstawnymwzględemujawniającychsiękonfliktów,
którychetiologiajestzewszechmiarzłożona,takżewwymiarzepsychologicz-
13G.LeBon,Psychologiatłumu,Warszawa2004,passim.
14Z.Pawlak,Okonfliktach,Warszawa1987,passim.
15Zob.S.Wróbel,DynamikasystemupolitycznegowujęciuTalcottaParsonsa.Proces
izmianapolityczna,„StudiaPolityczne”1993,nr1–2.
16R.Dahrendorf,op.cit.,passim.
17Por.A.Zwoliński,Wojna.Wybranezagadnienia,Kraków2003,s.129–146,309–332.
