Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
I.METODOLOGICZNEASPEKTYBADAŃNADWSPÓŁCZESNYMIKONFLIKTAMI
nym
18.Wyjaśnienieprzyczynkonfliktujestmożliwewskutekzastosowania
procedurybadawczej,dotyczącejstrukturypsycho-osobowościowejjednostek
orazokreślonychzbiorowości.Kwestiętęrozpatrywaćmożnatakżewkatego-
riachpsychologiiagresji
19.Jesttonaderistotne,ponieważprowadzonesąba-
daniauwzględniająceosiągnięciazzakresupsychologiiagresji.Okazujesię,że
tendencjadozachowańagresywnychstanowi„jedenzelementówrepertuaru
czynnościwystępującychwkontaktachinterpersonalnych,regulowanychprzez
społecznenormyizasadywspółżycia”.Przyczyniająsięonedourzeczywistnie-
nia„społecznieukształtowanychpotrzebbądźteżwyrażaniaspecyficznego
stanuemocjonalnego,mianowiciezłości”.Wzwiązkuztymprzyjmowanybywa
pogląd,iżstanyagresjimogąbyćdeterminowanewznacznymstopniugene-
tycznie,czyteżstanowiąniekiedyskutekwzrastającejaktywnościokreślonych
hormonów.Stanyagresjimogąstaćsięwznacznejmierzerezultatemnegatyw-
nejsocjalizacji,awięcbyćnastępstwempostawywyuczonej.Niemożnateż
pominąćzjawiskaemanacji„instynktuwalki”,bynajmniejnietylkoiwyłącznie
umężczyzn,awięcrodzącegokonflikty,bunty,rewoltyiwojny.Wpewnych
sytuacjachźródłemagresjijest–jaksięokazuje–nierzadkoniższylubwyższy
poziomfrustracjijednosteklubtychbądźinnychzbiorowości
20.Okazujesię,iż
człowieksfrustrowanygłosiniejednokrotnieskrajnepoglądyiwkonsekwencji
jegocechąsąekstremalnezachowania.Charakteryzowaćgomogąnieobliczalne
reakcjeorazprzekonanie,żejedynymalternatywnymśrodkiemwalkipolitycz-
nejmożestaćsięwyłącznieprzemoc
21.
Spotkaćsięmożnazpoglądem,iż„neurotycznaosobowośćnaszychcza-
sów”objawiasięwśródzbiorowościludzkichlękiemiwrogością.Wiążesię
ztymtendencjadopogonizawładzą,prestiżemiposiadaniem
22.Okazujesię
bowiem,żeagresjamożeobjawiaćsięstosowaniemprzemocywsferzekonflik-
tówetnicznych,narodowychimiędzynarodowych
23,atakżewsporcie,który
18Por.S.Chełpa,T.Witkowski,Psychologiakonfliktów.Praktykaradzeniasobieze
sporami,WydawnictwoUZUS,[bmw]1999,s.37–45.
19A.Frączak,Agresjainterpersonalna:opisianalizazperspektywypsychologicznej
ispołecznej,[w:]Człowiekiagresja.Głosyonienawiściiprzemocy.Ujęcieinterdyscyplinarne,
red.Ł.Jurasz-Dudzik,Warszawa2002,s.42–55;M.Jarymowicz,Poszukiwaniaźródeł
ludzkiejagresywnościwwiedzyoludzkichemocjach,[w:]Człowiekiagresja.Głosyoniena-
wiści…,s.173–187;P.P.Stępień,Genetykaagresji,[w:]Człowiekiagresja.Głosyonie-
nawiści…,s.34–42.
20A.Frączak,Agresja–psychologicznypunktwidzenia,[w:]Zzagadnieńpsychologii
agresji,red.A.Frączak,Warszawa1980,s.8–15.
21Por.H.Arendt,Przemocwpolityce,„ResPublicaNowa”1998,nr2/3,s.24–30;
R.Piłat,Wolaprzemocy,„ResPublicaNowa”1998,nr2/3,s.31–34;M.Król,Oprzemocy,
„ResPublicaNowa”,1998,nr2/3,s.17–22.
22K.Horney,Neurotycznaosobowośćnaszychczasów,Warszawa1982,s.37–43,55–65,
115–128.
23A.Jasińska-Kania,Agresjaiprzemocwkonfliktachnarodowychietnicznych,
[w:]Człowiekiagresja.Głosyonienawiści…,s.115–135.
