Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Klnie
Mleczany
Kwasmlekowy(LA)imleczanyprodu-
kowanesąwtrakcieglikolizybeztle-
nowej,przedewszystkimwmięśniach
szkieletowych(14).Wysokiestężenie
mleczanówświadczyoniedotlenieniu
tkanek.Możebyćtowywołanezabu-
rzeniamikrążeniaihipowolemią,np.
związanązkolką,wtrakciewstrząsuen-
dotoksycznego,kardiogennego,nagłej
utratydużejilościkrwi(13).Pojawia
siętakżewtrakcieciężkiegowysiłku
fizycznegoocharakterzebeztlenowym
(szybkościowym).
Wprzebiegubiegunek,czyprzypo-
dażydużejilościwęglowodanówmoże
dochodzićdowzrostuprodukcjimle-
czanówprzezmikroflorębakteryjną
przewodupokarmowego.Czasami
zdarzająsięwrodzonedefektyenzy-
mówbiorącychudziałwmetabolizmie
wątrobowym,np.dehydrogenazypiro-
gronianowej(21).
Stężeniemleczanówjestużytecznym
wskaźnikiemprognostycznymukoni
zniedrożnościąjelit.Stężeniepowy-
żej6,8mmol/Lświadczyorokowaniu
niekorzystnym.Ponadtowydajesię,
żeukonizkolkąstężeniemleczanów
wpłynieotrzewnowymjestlepszym
wskaźnikiemrokowniczymdlaniedo-
krwieniajelitniżokreślanewsurowi-
cy(27,28).
Wbadaniachwysiłkowychpoziom
mleczanówmierzonybezpośrednio
powysiłku,anastępniepo30-minuto-
wejrestytucji,jestważnymparametrem
wtrakcieocenyadaptacjikonidowy-
siłku(12).Jednakżejedyniedokonywa-
nieregularnychpomiarówmożebyć
użytecznewoptymalizacjiprogramów
treningowych.
Podsumowanie
Badaniebiochemicznesurowicykrwi
konijestbardzoużytecznymbadaniem
dodatkowymwdiagnostycechoróbróż-
nychnarządów.Należyjednakpamię-
tać,żewieleczynnikówmożewpływać
nazafałszowaniewyników,azmiany
wartościposzczególnychparametrów
mogąmiećróżneprzyczyny,zatemwy-
łącznieocenaprofiluzmianjestużytecz-
nadiagnostycznie.Właściwiewykona-
neiinterpretowanebadaniedostarcza
jednakistotnychinformacjiostaniepa-
cjenta,ułatwiarozpoznanie,rokowanie
iocenęskutecznościleczenia.
q
15.BraunJ.P.,BenardP.,BurgatV.,Rico
A.G.:GammaGlutamylTransferase
indomesticanimals.UVet.Res.Commu-
nications”,1983,Volume6,Issue1,pp.
77-90.
16.GardnerR.B.,NydamD.V.,Moham-
medH.O.,DucharmeN.G.,Divers
T.J.:Serumgammaglutamyltransferase
activityinhorseswithrightorleftdorsal
displacementsofthelargecolon.UJ.Vet.
Intern.Med.”,2005,5,761-764.
17.MöhlerC.:Enzymaticstudiesofserum
inhorses,cattleanddogs:glutamate
dehydrogenase(GLDH),transaminases
(GOTandGPT),lactatedehydrogenase
(LDH)andsorbitdehydrogenase(SDH).
UBerl.Munch.TierarztlWochenschr.”,
1970,11,221-222.
18.DodurkaT.,KraftW.:Alanineamino-
transferase(ALT),aspartateaminotrans-
ferase(AST),glutamatedehydrogenase
(GLDH),alkalinephosphatase(AP)and
gamma-glutamyltransferase(GGP)inin-
testinaldiseasesofdogs.UBerl.Munch.
Tierarztl.Wochenschr.”,1995,7,244-
248.
19.DunkelB.,ChaneyK.P.,Dallap-Schaer
B.L.,Pellegrini-MasiniA.,MairT.S.,
BostonR.:Putativeintestinalhyperam-
monaemiainhorses:36cases.UEquine
Vet.J.”,2011,2,133-140.
20.HugS.A.,GuerreroT.G.,MakaraM.,
KummerM.,GrestP.,BettschartR.,
SchwarzwaldC.C.:Diagnosisandsurgi-
calcellophanebandingofanintrahepatic
congenitalportosystemicshuntinafoal.
UJ.Vet.Intern.Med.”,2012,1,171-7.
21.SiobhanBridMcAuliffe:Knottenbelt
andPascoe’sColorAtlasofDiseasesand
DisordersoftheHorse.Esevier,2013.
22.DunkelB.,JonesS.A.,PinillaM.J.,Fo-
oteA.K.:Serumbileacidconcentrations,
histopathologicalfeatures,andshort-,and
long-termsurvivalinhorseswithhepatic
disease.UJ.Vet.Intern.Med.”,2015,
2,644-650.
23.BartonM.H.,LeRoyB.E.:Serumbile
acidsconcentrationsinhealthyandcli-
nicallyillneonatalfoals.UJ.Vet.Intern.
Med.”,2007,3,508-513.
24.DurhamA.E.:EndocrineDiseaseinAged
Horses.UVet.Clin.North.Am.Equine.
Pract.”,2016,2,301-315.
25.PirieR.S.,JagoR.C.,HudsonN.P.:Equ-
inegrasssickness.UEquineVet.J.”,2014,
5,545-553.
26.PirroneA.,AntonelliC.,MariellaJ.,Ca-
stagnettiC.:Grossplacentalmorphology
andfoalserumbiochemistryaspredictors
offoalhealth.UTheriogenology”,2014,
9,1293-9.
27.AyazM.M.,PervazK.,KhanM.S.,Khan
S.A.,AshrafM.:Clinicalandbiochemical
studiesinequinecolic.UPakistanVet.J.”,
1999,2,91-93.
Piśmiennictwo
1.MohriM.:EffectsofCommonAntico-
agulantsonRoutinePlasmaBiochemistry
ofHorseandComparisonwithSerum.UJour.
Og.EquineVet.Scien.”,2007,7,313-319.
2.RendleD.I.,HellerJ.,HughesK.J.,
InnocentG.T.,DurhamA.E.:Stability
ofcommonbiochemistryanalytesinequine
bloodstoredatroomtemperaturę.UEquine
Vet.J.”,2009,5,428-432.
3.BarreletA.,RickettsS.:Haematology
andbloodbiochemistryinthehorse:agu-
idetointerpretation.UInPract.”,2002,
24,318-328.
4.GreppiF.G.,CasiniL.,GattaD.,Orlan-
dIM.,PasqulnlM.:Dailyfluctuations
ofhaematologyandbloodbiochemistry
inhorsesfedvaryinglevelsofprotein.
UEquineVet.J.”,1996,5,350-353.
5.WinnickaA.:Wartościreferencyjne
podstawowychbadańlaboratoryjnych
wweterynarii.Wyd.V.Warszawa,Wy-
dawnictwoSGGW,2011.
6.BurlikowskaK.,Bogusławska-TrykM.,
SzymeczkoR.PiotrowskaA.:Haemato-
logicalandbiochemicalbloodparameters
inhorsesusedforsportandrecreation.UJo-
urnalofCentralEuropeanAgriculture”,
2015,4,370-382.
7.SmithB.:LargeAnimalInternalMedicine.
Mosby2009.
8.CorningS.:Equinecyathostomins:areview
ofbiology,clinicalsignifcanceandtherapy.
UParasit.Vectors.”,2009,2,101-103.
9.KranenburgL.C.,vanReeH.E.,Calis
A.N.,dePaterM.,ButerG.J.,van
MaanenC.,SloetvanOldruitenborgh-
-OosterbaarnM.M.:Theseroprevalence
ofLawsoniaintracellularisinhorsesinThe
Netherlands.UTijdschr.Diergeneeskd.”,
2011,4,237-243.
10.BauerJ.E.,HarveyJ.W.,AsquithR.L.,
McNultyP.K.,KivipeltoJ.:Serumpro-
teinreferencevaluesinfoalsduringthe
frstyearoflife:comparisonofchemical
andelectrophoreticmethods.UVet.Clin.
Pathol.”,1985,1,14-22.
11.TscheschlokL.,VennerM.,Howard
J.:ComparisonofIgGconcentrations
byradialimmunodiffusion,electrophoretic
gammaglobulinconcentrationsandtotal
globulinsinneonatalfoals.UEquineVet.
J.”,2016,1.doi:10.1111/evj.12575.
12.SzarskaE.:Badanialaboratoryjnewtre-
ningukoni.Tuchów:Wydawnictwo
AgencjaReklamowaUCREX”,S.C.;n.d.
13.ClinicalveterinaryAdvisor–thehorse.
DAWilsonElsevier2012.
14.MurrayR.,GrannerD.,MayesP.,Ro-
dwellV.:BiochemiaHarpera.Wydawnic-
twoLekarskiePZWL,Warszawa2006.
WeterynariaWterenie•sierpień2020•18
