Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1
wspomnianebulle27.Stopniowopapieżrezerwowałsobierównieżprawo
doudzielaniaróżnegorodzajulicencji.Należyjednakpamiętać,żejeszcze
przedwprowadzeniemwżyciekonkretnychprzepisówprawakanonicz-
negoukształtowałasiępraktyka,żewprzypadkupoważnychwykroczeń
właśnieprzeciwkoprawukościelnemu,aletakżezasadommoralności,
ichsprawcybyliodsyłanidoRzymupouzyskaniedyspensy.Dotakich
występkówmożnazaliczyćnp.:morderstwo,gwałt,zabójstworodziców,
zabójstwoduchownego,kazirodztwo,sodomię,świętokradztwo,symonię.
Katalogitakichwystępkówbyłyzwykleformułowaneprzezsynodydiece-
zjalne.Opracowaneniecopóźniejkonkretnerezerwatydawałypapieżowi
prawodorozgrzeszaniapenitentówzeszczególnieciężkichgrzechów,
atakżeuwalnianiaznałożonychnanichkarkościelnych.Możnapowie-
dzieć,żewXIIw.największyprzełomwcentralizacjipokutywniosły
właśnierezerwaty
28
.PierwszyrezerwatpapieskiSiquissuadentezostał
ustanowionynasoborzewReims,zwołanymw1131r.przezpapieżaIn-
nocentegoII29.PowtórzonogonaIIsoborzelaterańskim(powszechnym)
w1139r.izapisanowpierwszejczęścikanonu15pt.Utexcommunicetur
clericipercussoretquimanusinieceritineumquiadecclesiamvelcoemeterium
confugit30.Dotyczyłonprawadonakładaniaanatemynatychwszystkich,
którzyzadiabelskąnamowąpopełnilizbrodnięświętokradztwa,podno-
szącrękęnaduchownegoświeckiegoalbonamnichaizadającmuprze-
moc.To,cojednaknajważniejsze,tostwierdzenie,żeżadenbiskupnie
miałprawauwalnianiakogokolwiekodtakiejanatemy,chybażewgo-
dzinęśmierci,oilenieuzyskatakiejzgodyodpapieża,powcześniejszym
przyjrzeniusięprzezniegodanejsprawie.Rezerwattenzostałwłączony
dopierwszejkodyfikacjiprawakanonicznego,czyliDekretuGracjanapod
27P
.Steczkowski,PenitencjariaApostolska,s.51.
28E.Göller,DiepäpstlichePoenitentiarie,s.80;P
.Steczkowski,Penitencjariaapostolska,
s.47–51;por.M.Saczyńska,PenitencjariaApostolska–(nie)nowyobszarbadań.Namarginesie
ostatnichedycjiźródłowych,ŚredniowieczePolskieiPowszechne,t.8(12)2016,s.264.
29E.Göller,DiepäpstlichePoenitentiarie,s.80.
30DSP
,t.2,s.152,kanon15,pkt1:DItemplacuitutsiquis,suadentediabolo,huius
sacrilegiireatumincurrerit,quodinclericumvelmonachumviolentasmanusiniecerit,
anathematisvinculosubiaceatetnullusepiscoporumillumpraesumatabsovere,nisimortis
urgentepericulo,donecaspostolicoconspectuipraesentetureteiusmandatumsuscipiat”;
zob.K.Salonen,L.Schmugge,ASipfromthe„WellofGrace”,s.14.
