Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Kontrolarealizacjizobowiązańpodatkowych...
raćnasile.Naprzestrzeniwiekówwidocznyjesttutajpewiencharaktery-
stycznymechanizm.Wskazujesię,żewśredniowieczupodatkipojawiłysię
wzwiązkuzkoniecznościąfinansowaniakonkretnegoceluijednocześnie
miałycharakterjednorazowegoobciążenia,cołagodziłopodatkowyopór
społeczeństwa35.Niskipoziomoporuwynikałzcałąpewnościąnietylko
zjednorazowegocharakterupowinności,alewrównymstopniuzwyraźnego,
dostrzeganegoprzezjednostkicelu,dlarealizacjiktóregodanąpowinność
wprowadzono.Jednostkarealizowałakonkretnezadanienarzeczpierwot-
negopaństwa.Podateknatomiastokazałsięmniejoczywisty.Płatnościna
rzeczogólnegodobragrupy,doktórejprzynależydanajednostka,brakuje
konkretnego,indywidualnieoznaczonegocelu,naktóryzostanieprzezna-
czona.Aspekttenpodzieńdzisiejszywydajesięjednymzpodstawowych
czynnikówkształtującychwewnętrznyopórjednostkiprzedpłaceniempo-
datków.
Zuwaginafaktzacieraniaprzezinstytucjępodatkupoczuciaścisłego
związkumiędzyinteresemjednostkiainteresemgrupywzrosławagamecha-
nizmusamokontroligrupy.Znalazłaonaswojeucieleśnieniewrazzezmianą
formyponoszeniaciężaruświadczeńnarzeczgrupywłaśniewkontroli
realizacjizobowiązańpodatkowych.Jużsamtenfaktwskazujejednoznacznie,
jakdużeznaczeniezpunktuwidzeniafunkcjonowaniapaństwamatakon-
trola.Wprzestrzenipaństwafunkcjonujedośćszerokiaparatsprawujący
różnerodzajekontroli,mająonejednakwtórnycharakter,związanyzpóź-
niejszymiobowiązkamijednostekukształtowanymiprzezaparatpaństwowy
wzwiązkuzwykonywanymiprzezniegozadaniami.Tymczasempodstawowe
znaczeniemakontrolastanowiącamechanizmsamokontrolijednostek,
dotyczącawypełnianiafundamentalnychpostanowieńumowyspołecznej,
naktórychopartejestwogóleistnieniepaństwaijegozdolnośćdowypeł-
nianiacelów,dlaktórychzostałostworzone.Przedmiotemtychpostanowień,
jakjużwskazanowyżej,byłyokreślonepowinnościponoszonenarzecz
wspólnegodobra.Przyjęłyonepostaćpodatków,wefekcieczegokontrola
aparatupaństwowegowtymzakresiemaznaczeniefundamentalne.
Państwofinansujezpodatkówcałąsferęswoichdziałańnarzeczdobra
jednostek,którejetworzą.Przyjmowaniedochodówwpostacipodatków
35Tamże,s.44.
29
