Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
zdolnośćzachowaniarównowagi(możliwośćutrzymaniapionowejpozycji
ciałalubmożliwośćzachowaniaczyprzywróceniapionowejpozycjiciała-
wczasielubpowykonaniuczynnościruchowej);
zdolnośćprzejawianiaszybkiejreakcji(czasreakcjiprostej,szybkośćodpo-
wiedzinabodźceakustyczneiwizualneprostelubzłożone);
zdolnośćorientacjiczasowo-przestrzennej(zdolnośćdoszybkiejocenypozy-
cjiiruchuciałaorazichzmianwprzestrzeniiczasiewodniesieniudoustalo-
negoobszarudziałańlubporuszającegosięobiektu);
zdolnośćrytmizacjiruchów(temporuchów);
zdolnośćdostosowaniaruchów;
zdolnośćłączeniaruchów;
zdolnośćsymetryzacjiruchów;
zdolnośćwyrazistościruchów;
zdolnośćrozluźnieniamięśni;
zdolnośćwspółpracy(Starosta,2006).
Badaczeprzedmiotupodkreślająznaczenie:pamięciruchowej,szybkościuczenia
sięorazinteligencjiniewerbalnejdlaosiąganiawysokiegopoziomuzdolnościkoor-
dynacyjnych.Niektórezwymienionychzdolnościuwarunkowanesągenetycznie.
Niektórzydzieląkoordynacyjnezdolnościmotorycznenalokalneiglobalne.Za
ruchylokalneuznanote,„wktórychpracująmięśnieodpowiedzialnezaruchjedne-
gostawu,zjednymstopniemswobodyruchulubruchywykonywanecałąkończyną
zudziałempewnejliczbystawówimięśni,któreniąporuszają.Natomiastruchy
wymagającezaangażowaniawiększejliczbymięśniorazodbywającesięprzywięk-
szejliczbiestopniswobodyruchu,określonojakoglobalne”(Rutkowska-Kucharska,
1982;Rutkowska-Kucharskaiwsp.,1990).
Biorącpoduwagęusystematyzowaniewiedzynatematkoordynacjiruchowejcia-
łaczłowieka,wtymmiejscuwartouzupełnićinformację,żewpiśmiennictwiespo-
tykamyodpowiednikipodziałuruchównaglobalneilokalneokreślanejako„duża
motoryka”(ruchycałegociała)i„małamotoryka”(precyzyjneruchyczęściciałalub
zręczność,rozumianajakozwinnośćrąk).
Pojęciemzwiązanymzzagadnieniemkoordynacjisątakżepoziomykoordynacji:
t
t
t
Pierwszypoziomkoordynacjioznaczaruchycharakteryzującesiędokładno-
ścią,przyktórychniemaznaczeniaszybkośćichwykonywania.
Drugipoziomkoordynacjioznaczamożliwośćwykonaniadokładnychru-
chówwokreślonymijaknajkrótszymczasie.
Trzecipoziomkoordynacjioznaczamożliwośćwykonaniaokreślonych
ruchówdokładnie,bezbłędnieimożliwieszybkooraztak,abybyłyoneza-
wszeadekwatnedociąglezmieniającychsięwarunkówzewnętrznych.
Poziomykoordynacjiuwarunkowanesąstanemistopniemrozwojuukładuner-
wowego,wrodzonymiuzdolnieniamiruchowymi,doświadczeniemruchowym,
zasobamiznanychruchóworazwyobraźniąruchową.
Dlafizjoterapeutypowinnybyćsugestią,wjakisposóbnauczaćruchu.Kolejność
stosowanychśrodkówniekłócisięwżadensposóbzfazaminauczaniamotoryczne-
goczyteżzasadąstopniowaniatrudności.
