Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PaństwokoreańskiewdziałalnościnaukowejAntoniegoKościa
51
nięciewbezinteresownośćinformujemoralnąaktywność,podczasgdymoralna
aktywnośćwspierawnikaniewbezinteresowność”46.Dlaetykibuddyjskiejcharak-
terystycznejesttakżewiązaniemoralnościludzkiegoczynuzintencją,któramu
towarzyszyła.Zatemczynypowodowaneprzezwolędobrychintencjiprowadządo
dobrychiprzyjemnychrezultatówdlajednostkiispołeczeństwa,tworzącharmo-
nięspołeczną.Odpowiednio,czynytworzoneprzezwolęzłychintencjiskutkują
złymiinieprzyjemnymirezultatamidlajednostkiidlaspołeczeństwa47.Ponadto
charakterystycznedlaetykibuddyjskiejjesttakżeprzywiązywaniewagidozasad
moralnychiodpowiedzialnościzawykorzenieniezłychnałogóworazkultywowanie
cnót.DPodstawowezasadyetykibuddyjskiejzawartewpięciu»przykazaniach«,
któreidentycznezprzykazaniamietykitaoistycznej,amianowicie:1.Niepo-
zbawiajnikogożycia;2.Niekradnij;3.Niemówfałszywie;4.Nieprowadźsięźle
seksualnie;5.Nieużywajnapojówodurzających.Tepięćprzykazaństanowiwska-
zówkiustanowioneprzezBuddędlaspołecznegoiindywidualnegodobraswoich
zwolenników(wyznawców).Ichnieprzestrzeganiepowodujenegatywnesankcjedla
człowieka.Tradycjabuddyzmujestprzepełnionaprzykładamiokropnychskutków,
jakiepośmierciczekajątych,którzylekceważątepodstawowenakazymoralne.We-
długnaukibuddyjskiejczłowiekpoziemskiejegzystencjiwchodziwprzyszłąlepszą
egzystencjęalbospadawgorszą,wzależnościodzasługiwin”48.
BuddyzmbyłuznawanyprzezdwórkrólewskiKoryŏzareligiępaństwową.Pod-
jętowówczasstarania,wczymwyróżniłsięprzedewszystkimChinul(1157-1210),
abyzapewnićjednośćdoktrynyimedytacjipoprzezwprowadzenienaukiAratam-
sakadochogye-jong,stowarzyszeniaróżnychodgałęzieńbuddyzmumedytacyjnego
sŏn49.Buddyzmrozwijałsięintensywniewtymokresie,czegodowodemliczne
świątynieorazrozkwitsztukidrzeworytniczejikoreańskiegomalarstwaikonowego.
Jednak,jakzaznaczaAntoniKość,buddyzmdoprowadziłtakżedostopniowego
upadkukrólestwaKoryŏ,ponieważmnisibuddyjscyzdobylizbytwielkąwładzę
wpaństwie.Doupadkuprzyczyniłysiętakżewewnętrznekonfliktymiędzyuczony-
miiwojownikamiorazmiędzyzwolennikamibuddyzmuikonfucjanizmu.Ponadto
najazdyMongołówitrwającaponad100latokupacjamongolskaznacznieosłabiły
królestwo50.OstateczniekrólestwoKoryŏupadłow1392roku.
46
A.Kość,Filozoficznepodstawyprawa…,s.19.
47
48
49
Ibidem,s.19-20.
Ibidem,s.20.
Ibidem,s.18.
50
Ibidem.NatematmongolskiejdynastiiYuan,któraokupowałaKoryŏ,zob.A.Kość,Prawo
aetykakonfucjańskawhistoriimyśliprawnejChin,Lublin1998,s.138-142.