Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sowiecko-turecko-niemieckiejwsprawiefabrykiJunkersawFilachorazfa-
brykiprzemysłuwojennegowSzwecjifirmyKrupp.
WażneinformacjeprzekazanebyłyprzezattachéwojskowegozLondynu
w1930roku,adotyczyłyinterpelacjiwIzbieGminwsprawiesprzedażyprzez
AnglikówczołgówdoRosji57.Zdokumentuwynikało,żepomimozłychrela-
cjipolitycznychpomiędzyAngliąaRosjąwymianahandlowa,równieżwob-
szarzesprzętuwojskowego,byłabardzoaktywna.Brytyjskiministerprzemy-
słuihandluodpowiadającnapytaniaposłówwskazywał,żebrakpozwoleńna
handelsprzętemwojskowymbyłbystratądlabrytyjskichfirmzbrojeniowych,
nawetjeżelisprzęttenjestkierowanydopaństwuznanychzanieprzyjazneto
niemaprawnegozakazuprowadzeniadziałalnościhandlowej.Takainterpre-
tacjawskazuje,żesprzedażsprzętuiuzbrojeniawojskowegobyłiprawdopo-
dobniebędziestanowiłdlaAnglikówważniejszyczynnikekonomicznyniż
bezpieczeństwo.
SztabGeneralnyWPstawiałnaszemuattachéwBrukselizadaniawzakre-
siezdobywaniainformacjidotyczącychzakupówsprzętuwojskowegoprzez
RosjęnaZachodzie.Byłytoniezmiernieważneinformacjezuwaginazakup
przezRosjęnowoczesnych,naówczesneczasy,samolotówFokkerwHolandii.
Szerokokomentowanyipoddanydogłębnejanalizie,przeznaszegoat-
tachéwMoskwie,byłsowiecko-niemieckiukładpolityczny,któryzostał
ogłoszonyprzezSowietów24kwietnia2026roku.Woceniemjr.Kobylań-
skiegozarównowprasie,jakioświadczeniachrządusowieckiegozawarcie
umowypolitycznejmiędzySowietamiiNiemcamibyłoprzedstawionejako
„aktbardzodoniosłyimomentzwrotnywsytuacjimiędzynarodowejSowie-
tów”
.Attachépodkreśla,żetakdalekoidącezbliżeniesowiecko-niemieckie
jestniezaprzeczalnymzwycięstwempolitykizewnętrznejRosjinadpolityką
angielskąiLigąNarodów.RównietrafniemjrKobylańskikomentowałwystą-
pienieLitwinowa-zastępcykomisarzadosprawzagranicznych.Wskazywał
bowiem,żezawartyukładpolitycznymożebyćdlaNiemcówjedyniemomen-
temtaktycznym,względemwielkichmocarstwdlazdobyciasobiedogodniej-
szychwarunkówprzywejściudoLigiiNarodów.NatomiastdlaRosjiwyraźną
tendencjąizolowaniaNiemiecodresztypaństweuropejskichiLigiiNarodów
orazprzeciwstawieniesiętemublokowi.Bardzotrafnewydająsiębyćtakże
wnioskimjr.Kobylańskiegonapowyższytematmówiąceotym,że„polity-
kazewnętrznaSowietówprzechodzipodznakiemzbliżeniasięzNiemcami
57
MeldunekattachéwojskowegozLondynu,zob.:dokumentnr105.
37