Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
ZNACZENIEWODYWTEORIIEKONOMII
1010Zasobynaturalnewnaukachekonomicznych
Rzadkośćialternatywnesposobydysponowaniazasobamistanowiąpodsta-
wowyprzedmiotzainteresowaniaekonomii.Gospodarowaniawymagajądobra,
którewykazującechęrzadkości,natomiastdobrawolnegospodarowaniupodlegać
niemuszą.P.A.SamuelsoniW.D.Nordhaus(1997b)definiujądobrawolnejako
dobra,któreniesądobramiekonomicznymi,występująbowiemwwystarczającej
ilości,takżeniemusząbyćrozdzielanemiędzytych,którzysązainteresowani
ichużytkowaniem.Natomiastdobraekonomicznewystępująwilościniedosta-
tecznejwporównaniuzcałkowitympopytemnanie,musząwięcbyćracjono-
wane,zwyklezapomocądodatnichcen(SamuelsoniNordhaus1997b).Kategoria
dóbrwolnychpowstaławXIXw.Uznawanozaniegłównieelementyśrodowiska,
takiejakwoda,powietrzeczyprzestrzeń.Wzrostantropopresjispowodował,że
współcześnieniewieledóbrczywalorówśrodowiskauznajesięzadobrawolne
wkażdychokolicznościach.Zaliczasiędonichnp.energięsłoneczną(Fiedoriin.
2002).Pozostałedobraśrodowiskoweniesądobramiwolnymi,mimożezatakie
sąuważane,cowdużymstopniuwpływananadmiernądegradacjęśrodowiska
przyrodniczego.„Traktowaniezasobównaturalnychjakowolnychjestteoretycznie
błędne,awpraktyceszkodliwe”(Woś1995).
JakpodajeK.Nowakowski(1993,s.7),„Rzadkośćtkwiuźródełdokonywania
wyborówekonomicznych,macharakterinteresotwórczyikonfliktotwórczy”.
Rzadkośćjestatrybutemocharakterzewzględnym,anieabsolutnym,cooznacza,
żedanedobrojestrzadkiewzględemistniejącegonaniezapotrzebowania.Rzad-
kośćcharakteryzujewięcdobra,któremajązdolnośćdozaspokajaniaokreślonych
potrzeb(Fiedoriin.2002).Potrzebysązmiennewczasieiprzestrzeni,awpływ
naichkreowaniemarozwójcywilizacjiitechnologii.Niektórezasobystająsię
zatemrzadkiewwynikupostępucywilizacyjnego(Zimmermann1972,Koop-
mans1980,BarnettiMorse1986,Dembowski1989).Wpoczątkachrozwoju
ludzkościprzestrzeń,wodaczynawetlasywystępowaływewzględnejobfitości.
