Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
cja,awięcrozpadstrukturspołecznych13,mogącyzachodzićpomiędzykolejny-
miokresamiintegracji,przerywaćjeitymsamymcofać,utrudniać.
PodrugiejwojnieświatowejnaZiemiachZachodnichiPółnocnychbrakwię-
zispołecznychbyłnatylesilnieodczuwany,żeutrudniał,jeślinieuniemożli-
wiał,codziennefunkcjonowaniezbiorowości.Potrzebaintegracjibyławięcza-
uważalnadlainstytucji,próbującychtospołeczeństwokształtować(szkołyczy
zakładypracy),którepodejmowałyświadomąpracęnarzeczzmianytejnie-
korzystnejdlapaństwailudnościsytuacji.Takwładzyipodległymjejinstytu-
cjom,jakihierarchiikościelnejzależałonaszybkimzjednoczeniunowychziem
zpozostałączęściąkraju.Generalizując,podejmowanośrodkizmierzającedo
zniwelowaniaróżnicspołecznychzamiastpróbybudowaniazgodyponadpo-
działami.Odwoływanosiędowspólnych(dlawiększości)wartości,jakimibyły
państwoinaród,adlaKościołarównieżreligia.Początkowozadowalanosiępo-
zornąintegracjąobecnąjedyniewżyciupublicznym.Działosiętakzwłaszcza
od1949roku,kiedywładzaogłosiłaodgórniedokonaniesięintegracji.Ograni-
czyławówczasmożliwościwywieraniawpływunaniąinstytucjom,któredotąd
realizowałytezdanie(szkoła,ośrodkikultury,administracja,prasa,aleiKo-
ściół,któregoswobodadziałaniarównieżzostałazawężona).
Oddziaływanienastosunkimiędzyludzkiewzakresieintegracjimiałonaj-
bardziejdynamiczny,iwwiększościpozytywnyprzebiegwlatach1945-1948,
ponieważwówczasjejpotrzebabyłanajsilniejsza.Wlatach1949-1956procesy
integracyjneuległyzahamowaniu,anawetcofnięciu,pojawiłosięwieleczynni-
kówdezintegrującychwywołanychwokresiestalinizacji14.W1956rokupowró-
conodopolitykiintegracyjnej,choćjużzmniejszymnatężeniemzewzględuna
inne,bardziejstabilnewarunkiiupływczasu.Kolejnefalemigrantówtrafiały
jużnaziemiewstępniezagospodarowane,zpolskimobliczem,gdzierodziłysię
idorastałydzieci,dlaktórychbyłyonejedynymznanymdomem.
Dlauporządkowanianarracjikoniecznestałosięspojrzenienadziałalność
Kościoławramachprocesówintegracyjnychzkilkuperspektyw.Wyróżniono
więcwśródczynnikówwpływającychnajegopracęteniezależnebezpośrednio
odlokalnejkurii,jak:warunkipanującenaPomorzuZachodnim,funkcjono-
waniepomocycharytatywnejiorganizacjiprzykościelnych,atakżemożliwości
kadrowe.Przeanalizowanorównieżświadomąicelowądziałalnośćduchow-
13A.Sakson,ProcesyintegracjiidezintegracjispołecznejnaZiemiachZachodnichiPółnocnychPol-
skipo1945r.,[w:]Pomorze-trudnaOjczyzna?Kształtowaniesięnowejtożsamości1945-1995,
red.A.Sakson,Poznań1996,s.144.
14Tamże,s.145.
14
