Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Przedmiotbadań
PierwsząważnądatądlahistoriiPolskibyłrok966,kiedyMieszkoIprzyjął
chrzestświęty,drugą-rokzjazdugnieźnieńskiego,wwynikuktóregopowstała
naziemiachpolskichmetropoliaorazpowołanoczterypodległejejbiskupstwa.
Jakpokazałahistoria,rolaKościoławpolskimspołeczeństwiebyławażna,rów-
nieżwdalszychjegodziejach.CharakterystycznydlaKościołabyłwzrostjego
znaczeniawmomentachzagrożeniapaństwaorazkultMaryijakoopiekunki
ipatronkiPolski.JakzauważyłNormanDavieswBożymIgrzysku,wdziejach
Polski:nobserwujesięnieprzerwanąobecnośćKościołarzymskokatolickiego
(…);zdrugiejstronyzaś-bezustannedowodyistnienialicznychodmianre-
ligijnegononkonformizmu,sekciarstwa,schizmyiherezji”1.Tandrugastrona”
zaczynaładominowaćzwłaszczawdobrych,stabilnychdlapaństwamomen-
tach.Wokresachwojenlubzniewolenianarodowegoreligijnapostawaspołe-
czeństwanabierałaraczejjednolitegozabarwienia-rzymskokatolickiego,ale
teżtraktowanowiarębardziejwkategoriachnarodowych.Wsytuacjachzagro-
żeniaKościółstawałsięelementemintegrującymspołeczeństwo,atymsamym
dającympoczuciebezpieczeństwa.
Wokresiezaborów,Kościółbyłostojąpolskościiwolności.Siłąrozpędu
chciałkontynuowaćswąistotnąrolęwnarodziepoodzyskaniuprzezniegonie-
podległości.Władzajednakwskazywała,żemiejsceduchownychjestwświąty-
ni,aichpracapowinnaograniczyćsiędoczynnościocharakterzereligijnym.
Wówczasrolęintegracyjnąpełniłytakiewartości,jaknaródiojczyzna.Kościół
niepozwoliłsięjednakłatwousunąćzżyciapublicznego.Wwiększościopowia-
dałsiępoprawejstroniescenypolitycznej,wciągającsiebieiwiernychwrywa-
1
N.Davies,Bożeigrzysko.HistoriaPolski,wyd.rozszerzone,tłum.E.Tabakowska,Kraków2010,
s.165.
7