Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RelacjemiędzyKościołami
35
bękarty).Ustaleniewysokiejgranicywiekudlakleruwyższegoułatwiałooczy-
wiścieprzestrzeganiezasadywstrzemięŹliwości.
RelacjemiędzyKościołami
GdyśledzimydziejeKościołaIIIw.inastępnych,uderzanaswielkarozpię-
tośćmiędzypozycjąwielugmin,powodującaogromneróżnicewsytuacjiich
biskupów.Tensamtytułitesameświęceniaotrzymywaliludzie,którymprzy-
chodziłodziałaćwwarunkachdiametralnieodmiennych.Wpewnymtekście,
powstałymukresuIIIw.(lubjeszczepóŹniej),poważnierozpatrywanokazus
Kościołaliczącegomniejniżdwunastuwiernych,gdytakiemiastajakAleksan-
dria,Rzym,Kartaginamiaływtymsamymczasiegminyzłożonezkilkudziesię-
ciu,jeśliniewięcej,tysięcychrześcijan.Różnicawdziedziniekościelnychfinan-
sówbyłaoszałamiająca,różnicadorobkudoktrynalnegotakże.Innekwalifikacje
flkulturalnendosprawowaniaswejfunkcjimusiałmiećbiskupAntiochiiczy
Mediolanu,inne-wiejskiejosady.
KościołymiastmniejszychwsposóbnaturalnyciążyłykuKościołommiast
większych,szukaływnichoparciadoktrynalnego,materialnegoczyzgołapsy-
chologicznego.Wobliczurozmaitychtrudnościprzynajmniejczęśćbiskupów
spoglądałakuznaczniejszymkolegom,przyjmującichrady,naśladującichroz-
wiązania.KościelnyświatwIIIw.-azapewneiwcześniej,aleotymwiemyza
mało-składałsięzobszarówdominacjiwiększychKościołów,niekiedyzflpię-
trowyminpowiązaniami:biskupimiastśrednichmieliwłasnąkościelnąklientelę,
samizaśpoddawalisięwpływombiskupówodnichpotężniejszych.WIIIw.
większośćowychwięzimiałacharakternieformalnyiwystępowałatylkonapew-
nychobszarach.
Układstosunkówkościelnychoddawałstanstosunkówmiędzymiastami.
Kościółwsposóbzdumiewającywtopiłsięwantycznestruktury,przejąłzasady,
jakimirządziłysięmiasta,odziedziczyłichpasje,małewojny,sojusznikówiwro-
gów.Niezawszesiętakdziało,jednaksporymiędzyKościołamibyłyzjawiskiem
pospolitym.
Międzymiastamiimperiumzawszeistniałamniejlubbardziejotwarta
rywalizacja,którapodrządamicesarzyiichsprawnychurzędnikównie
przekształcałasięwkrwawekonflikty(jaktobywało,zanimRzymianienarzucili
swąwładzę),aleibeztegostanowiłaprzedmiotżywychpasji.Ogromnyruch
budowlany,ponadmiaręrealnychpotrzebiśrodków,byłtypowymobszarem
współzawodnictwa:wzniesienieamfiteatruwjednymmieściewyzwalałoodrazu
pragnienienaśladownictwawinnych,budowanowięcamfiteatrywiększe,wspa-
nialsze.Istotnąsprawąbyłhierarchicznyukładmiastwkażdejprowincji,ichli-
styprowadzonewurzędachnamiestnikówprowincjirespektowałyróżnicewlicz-
biemieszkańców,bogactwie,świetnościtradycji.Naigrzyskachdelegacjemiast