Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Systematykapojęćzwiązanychzkosztamitransportu
23
przedsięwzięcia,określonegopodmiotulubproduktu.Wkosztywliczasiętewydatki,
którekwalifikująsiędoobciążeniaokreślonegotechnicznie,funkcjonalnieiczasowo
ichnośnika.Niewliczasięwkosztydanegoprzedsięwzięcialubproduktuwydatków
bezpośredniozwiązanychzinnymprzedsięwzięciemlubproduktem,wydatkównie-
uzasadnionych,wydatkówzwiązanychzregulacjąwiększościzobowiązańpodatko-
wychibankowych,strat,kariubytków.Zasadywliczanianiektórychwydatków
wkosztysądośćczęstoustalanepolitycznie,zwłaszczagdyokreśloneprzedsięwzię-
ciejestwspółfinansowanezróżnychźródeł(prywatnych,publicznychnarodowych,
publicznychmiędzynarodowych).Przepisyprawneizasadyinstytucjipublicznych
(wtymUniiEuropejskiej)precyzujątzw.„kwalifikowalność”wydatkówzpunktuwi-
dzeniadopuszczalnościwliczaniaichwkoszty
38.
Zgodniezlogikąanalizykosztówzawartąnarys.1dokosztówwłasnychdanego
okresuniemogąbyćzaliczonewydatkitransportowepowstającewsferzegospodaro-
waniamajątkiemtransportowym(inwestowaniemwinfrastrukturęiśrodkiprzewo-
zowe)orazwydatkiwotoczeniupodmiotugospodarującego(wydatkiistratyosób
trzecich,wydatkinieprodukcyjne).Wydatkinapozyskanielubzakupnowychśrod-
kówtrwałychtworząwartośćnakładuinwestycyjnego(sątowydatkikapitałowe),
któregoczęśćwpostaciodpisuamortyzacyjnegomożebyćwliczanawkosztywłasne
odnastępnegookresurozrachunkowego.Niewszystkieteżwydatkipowstające
wprocesieświadczeniausługitransportowejmogąbyćzaliczonewkosztywłasnejej
wykonania.Takjakwyżejzostałotojużstwierdzone,wkosztyteniemogąbyćwli-
czoneżadnewydatkifinansowe.
Kosztyzewnętrznetransportusąustalanepozasystememksięgowościprzedsię-
biorstwatransportowegoizgodniezprzepisamipodatkowyminiestanowiąkosztów
uzyskaniaprzychodutegoprzedsiębiorstwa.Wwiększościprzypadkównieobejmują
onekonkretnychwydatkówmającychtechnologicznyluborganizacyjnyzwiązek
zdanąusługątransportową,asąjedynieskalkulowanąwielkościąstratosóbtrzecich
ztytułudegradacjiśrodowiska,stratczasuiinnychutraconychzasobóworazwarto-
ści,pośredniozwiązanychzeświadczeniemtejusługi.Pewnewydatkipieniężneosób
trzecichzaliczanedokosztówzewnętrznychdanejusługitransportowejjednakpo-
wstają–sąnimiprzykładowoniektórewydatkinanaprawypojazdówuszkodzonych
wtrakciewykonywaniatejusługi(zwłaszczanieobjęteubezpieczeniem),wydatkina
dodatkoweusługiwsytuacjachstrajkówtransportowcówitp.JeśliwUniiEuropej-
skiejpowstaniepowszechnysysteminternalizacji
39tychkosztów,ustaloneopłaty
38Zob.np.:Kwalifikowalnośćwramachfunduszystrukturalnych.MinisterstwoRozwojuRegio-
nalnego.http://www.kwalifikowalnosc.gov.pl/Kwalifikowalnosc+wydatkow.htm.Wydatekjestkwa-
lifikowalnyjeżeli:1)zostałponiesionywramachprojekturealizowanegozodpowiedniegofunduszu
strukturalnego,2)jestniezbędnydlarealizacjiprojektu,3)jestracjonalny,4)jestrzetelnieudoku-
mentowanyimożliwydozweryfikowania,5)jestspójnyzobowiązującymiprzepisami.Należypa-
miętać,żetylkowydatkifaktycznieponiesioneiudokumentowanemogązostaćuznanezakoszt
kwalifikującysiędorefundacji.
39Internalizacjakosztówzewnętrznychjestdefiniowanajakowłączeniekosztówzewnętrznych
wcałośćprocesurynkowegopoprzezregulacjeprawnelubcenowe.Wwęższymznaczeniu,interna-
lizacjaosiąganajestnaprzykładpoprzeznakładanieobciążeńfinansowychprzedsiębiorstwomza-
nieczyszczającymśrodowiskonaturalne,zgodniezzasadą„zanieczyszczającypłaci”–zob.:European
EnvironmentGlossary–http://glossary.eea.europa.eu/EEAGlossary/I/internalisation_of_externali-
ties.
