Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wadzącdziałalnośćwychowawczązgodniezzasadamiskautingu,przyzwyczajało
młodzieżdootwartegodemonstrowaniaswojejprzynależnościnarodowejiwyra-
białoodwagęcywilną.Odgrywałotakżerolękuźniprzyszłychprzywódcówruchu
polskiegowNiemczech89.
Harcerstwoorganizowalipolscynauczyciele.Pierwsządrużynęharcerskązało-
żyłwŚwiętejWładysławBzówkaw1934r.Wrokunastępnymmęskądrużynęhar-
cerskąutworzyłwZakrzewieMarcinZdrenka,ażeńską–MartaPrzybył.Wewrześ-
niu1935r.powstałhufiecPograniczazJózefemHorstemnaczele.Wjegoskład
weszłydrużynyharcerskiezBuczkaWielkiego,Głomska,Podróżnej,Sławianowa,
StarejWiśniewki,Świętej,ZakrzewaiZłotowa.Wlipcu1936r.utworzonodwahuf-
cenaPograniczu–złotowski(hufcowyJózefHorstihufcowaMartaPrzybył)iba-
bimojski.Harcerstworozwijałosiędośćszybko.W1939r.wpowieciezłotowskim
było20drużyni8gromadzuchowychw12miejscowościach,któreskupiały197
dziewcząti170chłopców90.
WcałymomawianymokresieZPwNdziałałwtrudnychwarunkach.Podojściu
dowładzynazistówwstyczniu1933r.sytuacjamniejszościpolskiejwNiemczech
pogarszałasięzkażdymmiesiącem.Władzeiorganizacjenazistowskiestosowały
wieledziałańrepresyjnych,szczególniewdrugiejpołowielat30.Należałydonich:
1/napadyterrorystycznenapolskichdziałaczyisiedzibypolskichorganizacji;2/za-
kazyzebrań,zjazdówiinnychimprezpolskichorganizacji,wydawaneczęstobez
podaniauzasadnienia;3/rewizje,przeprowadzanewmieszkaniachdziałaczyZPwN;
4/krótkotrwałearesztowaniadziałaczypolonijnych,przesłuchaniazzastosowaniem
przemocyfizycznej;5/ograniczaniemożliwościpracypolskichinstytucjigospodar-
czych,oświatowychikolportażupolskiejprasy;6/zwalnianiezpracyosóbzwiąza-
nychzruchempolskim91.
Takżewprowadzanienazistowskiegoporządkuprawnegobyłobardzogroźne
dlaludnościpolskiej.DotyczytoustawyobezpieczeństwiegranicRzeszyiśrod-
kachodwetowychz9marca1937r.,któradawaławładzomdużemożliwościwy-
siedlaniaPolakówzterenówprzygranicznychiwprowadzałaznaczneograniczenia
wobrocieziemiąorazułatwiaławywłaszczaniebezodszkodowania.Równienie-
bezpiecznabyłaustawaozagrodachdziedzicznychz29września1933r.,któraogra-
niczałamożliwośćdzieleniagospodarstwmiędzyspadkobiercóworazzawierała
stwierdzenie,że„włościaninemmożebyćten,któryjestzkrwiniemieckiejlub
szczepoworównej”,comogłobyćwykorzystaneprzeciwkopolskiejwłasności92.Usta-
wodawstwotozostałobezwzględnieużytedowalkiprzeciwkoPolakomwprzede-
dniuwojnyiwczasiejejtrwania.
PodsumowaniedorobkuruchupolskiegowNiemczechnastąpiłonapierwszym
ijedynymKongresiePolaków,któryobradowałwBerlinie6marca1938r.Przyjęto
1111111
89W.Wrzesiński,Polskiruchnarodowy...,s.250.
90G.Czarnik,Polskiruchmłodzieżowy...,s.103-108.
91W.Wrzesiński,Polskiruchnarodowy...,s.312-313.
92Tamże,s.352,354.
27
