Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.ŹRÓA
(wograniczonymzakresie-zuwaginapośpiech),którąwypełniłotopogra-
ficznezdjęcieterenu,wykonanewkilkuetapachprzezwyznaczonegrupy
ludzizkonduktoremnaczelekażdej125.
OstatnimważnymźródłemkartograficznymdlaSuwalszczyznyjestTopo-
graficznaKartaKrólestwaPolskiego,znanajakoMapaKwatermistrzostwa
(ryc.12)
126
.ZadaniemkwatermistrzostwaarmiiKrólestwaPolskiegobyło
zbieranieiopracowywanieinformacjinatematpotencjalnegopolawalki,
wczegoskładwchodziłypracekartograficzne127.Przygotowywaniezdjęcia
Królestwawskali1:42000rozpoczętojużwroku1822,wzwiązkuzrów-
noczesnym(od1821)kartowaniemzachodnichguberniRosji(tzw.mapa
Szuberta,zob.niżej).Opartosięnawcześniejszychpomiarachaustriackich
ipruskich,któreuzupełnionoczęściowątriangulacjąiaktualizacjąwtere-
nie.Terenówwojewództwaaugustowskiegoniezdążonoskartowaćprzed
powstaniemlistopadowym,podczasktóregopracenadmapązostaływstrzy-
mane.Popowstaniuzdjęcieterenudokończyliwojskowirosyjscyitoztego
okresu(lata30.)pochodzitreśćarkuszyobejmującychSuwalszczyznę.Prace
ukończonowroku1839itakądatęzamieszczononawydanejmapie,choć
faktyczniewydrukowanodopierow1843r.,wzredukowanejskali1:126000,
apublicznieudostępnionow1857128.
BogatezasobyzdjęćtopograficznychBukowiny,wchodzącewskład
szerokozakrojonychprzedsięwzięćtzw.zdjęćjózefińskichifranciszkańskich
129
.
Mapywówczesnejmonarchiihabsburskiejwykonywanowmałejliczbiekopii,
byłytajneisłużyływyłącznienapotrzebyarmiiizarządzaniaprzezadmini-
stracjęcentralną130.DokartowaniapółnocnejMołdawiimajorFriedrichvon
Miegprzystąpiłodrazu,gdytylkowojskaaustriackiewkroczyłynajejteren.
Niestety,zaginęławykonanawówczasmapawskali1:28800.Przetrwałanato-
miastmapatopograficznaBukowinyopracowanawlatach1773-1775wskali
125Ometodziepracyzob.T.Lankamer,MapaJ.C.Textora…,s.188-193.
126
TopografcznaKartaKrólestwaPolskiego[KwatermistrzostwaWP],oprac.K.Richter,
1839[1843],kol.VI,sek.III,http://polona.pl/item/3742198/41/[dostęp:25VIII2021].
127Okwatermistrzostwiezob.B.Olszewicz,Polskakartografawojskowa…,s.83-105.
128Ibidem,s.119-140,152-174.
129Mapywszystkichziemhabsburskichdostępnewportalu:ArcanumMaps,http://
mapire.eu/en/[dostęp:25VIII2021].
130
J.Vann,MappingundertheAustrianHabsburgs,w:Monarchs,Ministersand
Maps.TeEmergenceofCartographyasaToolofGovernmentinEarlyModern
Europe,red.D.Buisseret,Chicago-London1992,s.162-167.
43